Ciśnienie w oponach. Jakie jest prawidłowe ciśnienie opon?

Być może nie każdy kierowca zdaje sobie sprawę, że prawidłowa wartość ciśnienia w oponach jego samochodu ma ogromny wpływ na bezpieczeństwo i komfort jazdy oraz tempo zużycia ogumienia. Warto dowiedzieć się więcej na ten temat, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia awarii lub utraty panowania nad samochodem.

W statystykach podawanych przez policję możemy przeczytać, że co piąty wypadek spowodowany złym stanem technicznym pojazdu związany jest właśnie z układem kierowniczym i oponami. Bardzo często jazda na źle napompowanych oponach prowadzi do znacznego obniżenia ich osiągów, a nawet uszkodzenia. Stąd już krótka droga do wystąpienia zagrożenia na drodze.

Na szczęście w ciągu kilku ostatnich lat świadomość kierowców na temat ciśnienia w oponach zdecydowanie wzrosła. Zdają sobie oni na przykład sprawę, że nie tylko jazda na przysłowiowym "flaku" jest niebezpieczna, ale też zbyt mocno napompowane opony mogą znacznie utrudnić jazdę.

Warto jednak omówić kilka bardziej szczegółowych zagadnień, aby nikt nie miał wątpliwości jaki poziom ciśnienia utrzymywać w swoich oponach i jaki dokładnie wywiera ono wpływ na właściwości jezdne. Poniżej odpowiadam na najczęściej zadawane pytania związane z ciśnieniem w oponach. Zobacz, jakie ciśnienie w oponach jest prawidłowe.

Spis treści:

1. Jednostki ciśnienia opon
2. Kontrolka na desce rozdzielczej
3. Bezpieczne ciśnienie w oponach
4. Gdzie szukać mojego ciśnienia?
5. Dlaczego ciśnienie w oponach spada?
6. Czym mierzyć ciśnienie w kole?
7. Kiedy i jak często dokonywać pomiaru?
8. Ciśnienie w oponach letnich i zimowych
9. Ciśnienie z przodu oraz tyłu auta
10. Wady i zalety za niskiego ciśnienia
11. Wady i zalety za wysokiego ciśnienia
12. Popmowanie kół azotem
13. Czujniki ciśnienia TPMS
14. Ciśnienie opon po angielsku

Jakie są jednostki ciśnienia w oponach?

Wartości ciśnienia są podawane najczęściej w atmosferach, barach, PSI lub kilopaskalach (kPa). PSI - to funt na cal kwadratowy, jednostka używana z brytyjskim systemie miar. 1 psi = 0,0680459582401954 atm = 6 894,75729 Pa = 0,068947 bar.

Z kolei 1 bar to 100 kilopaskali lub 0,1 megapaskala. Jednostka określana mianem atmosfer (at) to 1,019 716 213 bar. I tutaj uwaga! W kontekście opon mówimy o tzw. atmosferze technicznej. Istnieje jeszcze atmosfera fizyczna (atm), która wynosi w przybliżeniu 0,98 bar.

Dla uproszczenia możemy przyjąć, że bar i atmosfera to to samo, drobne różnice w ich wartościach w przypadku ciśnienia opon nie mają żadnego znaczenia. kPa to kilo Paskale czyli jednostka równa tysiącom Paskali.

Kontrolka ciśnienia w oponach

W 2015 roku wszedł w życie przepis, który wymaga od producentów montażu urządzeń kontrolujących ciśnienie w oponach. Kontrolki informujące o problemach z ciśnieniem najczęściej są koloru czerwonego lub/i żółtego. Zależnie od marki, modelu i wyposażenia, kolor żółty może oznaczać, iż ciśnienie w danym kole jest za niskie dla prawidłowej eksploatacji jednak pozwala na kontynuowanie jazdy do najbliższej stacji benzynowej wyposażonej w kompresor.

Czerwony kolor najczęściej oznacza całkowity brak ciśnienia w oponach, który wymaga od nas bezzwłocznego zatrzymania i sprawdzenia ogumienia. Kontynuowanie jazdy może doprowadzić do utraty kontroli nad pojazdem a w konsekwencji wypadku. W mniej drastycznym przypadku dojdzie do całkowitego zniszczenia opony w wraz z felgą oraz uszkodzenia elementów zawieszenia. Szczegółowe informacje dotyczące funkcjonowania systemu TPMS w naszym pojeździe znajdziemy w jego instrukcji obsługi lub u dealera.

Jakie ciśnienie w oponach? Jak dobrać prawidłowe ciśnienie opon?

Przyjęło się, że dla wszystkich opon obowiązuje uniwersalna wartość ciśnienia wynosząca 2,2 bara. Jest ona rzeczywiście bezpieczna i można ją zastosować w przypadku większości samochodów, ale jeśli chcemy być bardziej skrupulatni, to powinniśmy kierować się zaleceniami producenta auta.

Gdzie znajdę ciśnienie opon do mojego auta?

Zalecane wartości ciśnienia w oponach znajdziemy na tabliczce znamionowej, która może być umieszczona przy kole zapasowym w bagażniku, w okolicach wlewu paliwa, na słupku przy drzwiach kierowcy lub w schowku. Poza samochodem takie informacje uzyskamy od dealera lub sprzedawcy opon, wyczytamy w instrukcji obsługi pojazdu oraz znajdziemy w jednym z dostępnych online kalkulatorów ciśnień.

Na oponach znajduje się informacja o maksymalnym dopuszczalnym ciśnieniu (oznaczenie "max pressure" na jej boku), ale nie jest to wartość zalecana, tylko informacja o największej możliwej do wytrzymania przez konstrukcję opony.

Pamiętajmy, że nieco wyższe ciśnienie w oponach należy utrzymywać, gdy podróżujemy z kompletem pasażerów i bagażem (informacje te także znajdują się w instrukcji samochodu lub na wyżej wymienionych elementach). W pewnym stopniu wartość ciśnienia jest także zależna od temperatury otoczenia, ale o tym w dalszej części artykułu.

Zacznijmy od jednostki ciśnienia. Jest ona bardzo ważna. Na tabliczkach znamionowych najczęściej podawana jest w "barach" (podobnie jest z resztą na załączonym wyżej obrazku). Co dalej?

Ciśnienie odczytujemy w zależności od rozmiaru opony, masy pojazdu z pasażerami oraz załadunkiem (ile osób oraz czy mamy bagaż). Na koniec ważna rzecz a mianowicie odczytujemy osobno ciśnienie opon przednich oraz tylnych (pokazują je strzałeczki zlokalizowane nad tabelą z ciśnieniami).

Dlaczego ciśnienie w oponach spada?

Przyczyny spadku ciśnienia w oponach są różne. Najczęściej dochodzi do niego w wyniku różnego rodzaju uszkodzeń, np. stopki opony (przestaje ona sztywno przylegać do felgi), wykrzywienia felgi (podobnie jak w przypadku stopki "zerwaniu" ulega połączenie opony z felgą), wentyla (warto je wymieniać podczas zmiany opon, to nie kosztuje wiele, a pozwoli uniknąć problemów w przyszłości), nieszczelnej łatki czy przez gwóźdź wbity w oponę.

W tym ostatnim przypadku warto pamiętać, że nie należy go wyciągać. Dopóki gwóźdź tkwi w oponie, powietrze uchodzi z niej bardzo powoli, co stwarza szansę dojechania do serwisu. Wyciągnięcie gwoździa doprowadzi do szybkiego ujścia powietrza i konieczności wymiany koła.

Ciśnienie w oponach spada też przy dużej zmianie temperatur. Ma to szczególne znacznie na początku sezonu zimowego lub wczesną wiosną, gdy te skoki są częste i nierzadko gwałtowne. Pamiętajmy, że przy spadku temperatury spada także ciśnienie w oponach. Opona napompowana w 20 st. C do 2 barów przy 0 st. C będzie miała ciśnienie 1,8 bara.

Warto mieć świadomość, że powolny spadek ciśnienia występuje też samoczynnie i nawet przy sprawnych kołach po kilku miesiącach jego wartość będzie niższa od początkowej. Co ciekawe, w 85% przypadków to właśnie naturalne uchodzenie powietrza z koła jest przyczyną zaniżonego poziomu ciśnienia.

Czym mierzyć ciśnienie opon?

Ciśnienie w oponach mierzymy za pomocą przyrządu zwanego manometrem. Można go na przykład kupić w marketach budowlanych. Koszt zaczyna się od kilkunastu złotych (jednak jakość takiego sprzętu często jest wątpliwa), a kończy na ponad 100. Ja osobiście używam elektronicznego miernika z podświetleniem.

Oczywiście są one także na wyposażeniu stacji benzynowych i serwisów wulkanizacyjnych/samochodowych. Warto pamiętać, aby ciśnienie mierzyć na zimnych kołach - co najmniej 30 minut po zakończeniu jazdy.

Jak często i kiedy dokonywać pomiaru ciśnienia w oponach?

Jakie ciśnienie w oponach letnich i zimowych?

W tym punkcie odpowiemy sobie na pytanie: Jakie jest prawidłowe ciśnienie w oponach na zimę oraz lato? Wielu kierowców zastanawia się czy wartość ciśnienia na zimę i na lato powinna być inna. Zawsze trzeba przestrzegać parametrów podanych przez producenta samochodu, ale jednocześnie warto pamiętać o związku temperatury powietrza z ciśnieniem opon.

Jeśli wiemy, że zapowiadane są duże spadki temperatur to pompując koła warto podnieść poziom ciśnienia opon zimowych o 0,2 bara w porównaniu do wartości stosowanych przy temperaturach letnich. Oszczędzi to konieczności ponownego odwiedzenia stacji benzynowej czy serwisu w celu dopompowania kół.

Mam nadzieje, że po lekturze tego akapitu, określenia: "ciśnienie powietrza w oponach zimowych" czy "jakie powinno być ciśnienie w oponach letnich" nie kryją przed Tobą już większych tajemnic.

Ciśnienie w oponach z przodu oraz tyłu auta?

Generalnie zaleca się, aby ciśnienie miało taką samą wartość zarówno na przedniej, jak i tylnej osi. Dotyczy to w szczególności samochodów klasy miejskiej, średniej czy popularnych aut rodzinnych (czyli większości aut osobowych spotykanych na drogach).

Odmienne wartości stosowane są tylko w przypadku różnych rozmiarów opon na przedniej i tylnej osi. Zdarza się tak np. w niektórych samochodach sportowych, które z tyłu mają szersze opony niż z przodu. Po drogach jednak, póki co, nie porusza się wiele takich aut.

Wady i zalety niewłaściwego ciśnienia w oponach

Odpowiemy sobie za moment na pytania do czego prowadzi zbyt niskie ciśnienie opon oraz czym grozi jazda na podwyższonym ciśnieniu. Na początek warto przyjrzeć się zbyt niskiemu ciśnieniu w kołach. Wady takiego stanu rzeczy są dość oczywiste. Zaczynamy.

Ciśnienie zbyt niskie

Ciśnienie za wysokie

Pompowanie kół azotem. Czy warto?

Kilka lat temu bardzo popularne stało się pompowanie kół azotem zamiast zwykłym sprężonym powietrzem. Rozwiązanie stosowane dotychczas w samochodach wyścigowych czy niektórych maszynach przemysłowych stało się dostępne dla każdego.

Azot to bezwonny i bezbarwny gaz, który jest głównym składnikiem powietrza (około 78%). Pompowanie kół azotem chroni felgi przed korozją. Azot nie reaguje z wodą, jak ma to miejsce w przypadku powietrza. W wyniku zmiany temperatur w oponie gromadzi się wilgoć, która z czasem przyczynia się do powstawania rdzy na felgach. W przypadku zastosowania azotu takiego ryzyka nie ma.

Nie ma jednak rozwiązań idealnych, dlatego pompowanie kół azotem również ma pewne wady. Koła także wymagają okresowego dopompowania, a takiej usługi nie znajdziemy w każdym serwisie wulkanizacyjnym, nie mówiąc już o stacjach benzynowych standardowo wyposażonych w kompresory. Koszt napompowania kół azotem to około 15-20 złotych.

Czy warto zastosować się na takie rozwiązanie? Nie w każdym przypadku. Na taki ruch powinny zdecydować się osoby, które jeżdżą bardzo dużo, np. taksówkarze. Pozwoli to zaoszczędzić czas na kontrolowaniu i regulowaniu poziomu powietrza oraz wydłuży żywotność opon. Pozostali kierowcy nie odczują korzyści płynących ze stosowania azotu do pompowania kół.

Czym są czujniki ciśnienia TPMS?

Na koniec artykułu postanowiłem opisać rozwiązanie, które ułatwia utrzymanie prawidłowego poziomu ciśnienia w oponach. Mowa to o czujnikach ciśnienia TPMS (Tyre Pressure Monitoring System), które na terenie UE montowane są jako standardowe wyposażenie we wszystkich nowych samochodach wyprodukowanych po listopadzie 2012 roku (Stany Zjednoczone wprowadziły taki przepis już w 2003 roku). Gdy ciśnienie w oponach jest za niskie, na desce rozdzielczej zapala się kontrolka ostrzegawcza (taka jak na zdjęciu poniżej).

Systemy TPMS możemy podzielić na pośrednie i bezpośrednie. W pierwszym przypadku nie jest konieczny montaż w kołach czujników ciśnienia, ponieważ system wylicza wartości ciśnienia na podstawie sygnałów elektrycznych otrzymywanych od systemów ABS i ESP. Działanie systemu pośredniego polega na mierzeniu obrotów kół. Koło z zaniżonym ciśnieniem ma mniejszy promień, więc kręci się szybciej od pozostałych. Wykrywają to czujniki systemu ABS. Do zapewnienia działania systemu konieczne jest jedynie zainstalowanie odpowiedniego oprogramowania. Wadą systemu pośredniego jest brak dokładnego pomiaru poziomu ciśnienia, możliwe jest jedynie wykrycie jego spadku.

W systemie bezpośrednim po wewnętrznej stronie felgi każdego koła montuje się czujnik. Następnie wysyła on sygnały drogą radiową do komputera pokładowego. Pozyskanie w taki sposób informacje są bardzo dokładne. Co ciekawe, czujniki w systemie bezpośrednim dzielą się na zewnętrzne i wewnętrzne. Pierwsze z nich umieszczane są na zaworze, co nie utrudnia wymiany opon, a samo przeprogramowanie czy skalibrowanie czujnika jest bardzo proste. Czujniki wewnętrzne montuje się wewnątrz opony lub zamiast zaworu macierzystego. Wymaga to fachowej instalacji i odpowiedniego serwisowania. W systemie wewnętrznym pomiar może zostać także zakłócony przez oponę lub felgę.

Ze stosowania systemu TPMS płynie szereg korzyści. Do najważniejszych możemy zaliczyć wzrost bezpieczeństwa, mniejsze zużycie paliwa czy dłuższą żywotność opon. Do wad tego rozwiązania możemy zaliczyć jedynie konieczność poniesienia kosztów, gdy konieczny będzie serwis czujników oraz ryzyko, że nieobeznany wulkanizator uszkodzi je podczas wymiany opon (takie sytuacje nie powinny się zdarzać, ale praktyka niestety nie zawsze idzie w parze z teorią, dlatego zawsze wybierajmy zaufane serwisy cieszące się dobrą opinią).

Ciśnienie w oponach po angielsku

Jakie jest prawidłowe ciśnienie w oponach? - najczęściej zadawane pytania