Data publikacji:

Zawór EGR – jak sprawdzić, czy działa?

System recyrkulacji spalin, znany jako EGR, to odpowiedź na stawiane przed producentami wymagania dotyczące zmniejszenia emisji szkodliwych cząstek do otoczenia. Stosowany jest zarówno w silnikach benzynowych, jak i dieslach. Jednak to z tymi drugimi kojarzą się głównie awarie systemu EGR. Nieprawidłowa praca systemu recyrkulacji spalin to wina jego zaworu. Jego uszkodzenia nie są łatwe do zdiagnozowania, a długotrwałe użytkowanie samochodu z niesprawnym zaworem EGR może skutkować unieruchomieniem pojazdu. Jak sprawdzić poprawność działania zaworu EGR i jak rozpoznać jego ewentualne usterki?
Sprawdź również: Jakie są możliwe mocowania wycieraczek?
zawór egr

Diagnoza zaworu EGR

Pierwszym objawem, jaki pojawi się w sytuacji niesprawnego zaworu EGR, będzie zapalenie się na komputerze pokładowym kontrolki silnika. Wyświetli się ona każdorazowo, bez względu na to, czy fizycznie odczujemy, czy nie odczujemy pierwszych objawów awarii. Kontrolka może się zapalić w każdym momencie jazdy i bezpowrotnie zgasnąć po ponownym włączeniu silnika. Samo zapalenie się kontrolki nie daje jasnej informacji, co może być powodem jej wyświetlenia. Jest jednak dobrym sygnałem ostrzegawczym, który powinien skłonić nas do szerszej diagnozy. Jak zdiagnozować, czy problem leży po stronie zaworu EGR? Najłatwiejszym sposobem jest podłączenie się do gniazda diagnostycznego w samochodzie za pomocą specjalistycznego urządzenia do diagnostyki samochodowej. Jeżeli podczas badania naszego pojazdu system wykryje zaburzenia przepływu lub wyświetli kod błędu P1405, może oznaczać to nieprawidłową pracę zaworu EGR. Nigdy jednak nie mamy stuprocentowej pewności, czy jest to spowodowane tym właśnie elementem, jednak bardzo często otwiera nam to drzwi do rozwiązania problemu. Dzieje się tak na przykład w sytuacji pękniętego węża podciśnienia, który steruje pracą membrany. Odczyt z gniazda diagnostycznego może być jednakowy, a sam zawór w tej sytuacji będzie pracować prawidłowo.
Zawór EGR to element wykonawczy całego układu recyrkulacji spalin. Jest on sterowany przez elektroniczne systemy silnika. Jest elektrozaworem, który otwiera i zamyka dopływ spalin do kolektora dolotowego. Narażony jest na pracę w ciężkich warunkach. Same spaliny są gorące, a dodatkowo zawierają sadzę, która osadza się w zaworze, zabrudzając go. Podobnie jest z niedopalonym olejem napędowym czy cząsteczkami oleju silnikowego. Składniki te osadzając się na ściankach zaworu, tworzą nagar, który może zaburzać prawidłową pracę zaworu EGR. Zawór ten musi pracować niezawodnie, dlatego każde zakłócenie jego pracy może powodować awarię. Niepełne otwarcie zaworu spowoduje wydobywanie się czarnego dymu z układu wydechowego, intensywny zapach spalin i spadki mocy podczas jazdy samochodem. Zawór w pozycji otwartej, który nie może się szczelnie zamknąć, spowoduje stały spadek mocy i doładowania, a przy uruchamianiu silnika może powodować znaczne problemy z jego rozruchem. Do typowych objawów uszkodzonego zaworu EGR należą:
  • czarny dym wydobywający się z układu wydechowego;
  • trwałe lub chwilowe spadki mocy;
  • zapalenie się kontrolki silnika Check engine;
  • wyświetlenie podczas diagnostyki kodu błędu P1405 lub sygnalizacja problemów z przepływem;
  • gaśnięcie silnika podczas ruszania;
  • szarpanie i nierównomierna praca silnika;
  • duszenie się silnika na niskich obrotach i biegu jałowym (luzie).
  • Każdy z powyższych objawów może świadczyć o potencjalnej awarii zaworu EGR. W takiej sytuacji warto udać się do specjalisty, który w warsztacie samochodowym potwierdzi diagnozę i pomoże usunąć awarię. Niestety nie zawsze jest to tani zabieg, gdyż wraz z zaworem uszkodzeniom mogą ulegać współpracujące elementy, jak na przykład sonda lambda.

    Samodzielna naprawa zaworu EGR

    Istnieje możliwość samodzielnej naprawy zaworu EGR. Wystarczy kilka podstawowych narzędzi i można przystępować do usuwania problemu. Poza zestawem kluczy mogą się przydać benzyna ekstrakcyjna lub rozpuszczalnik, zestaw pędzelków i nowe uszczelki do zaworu. Pierwszą czynnością jest demontaż uszkodzonego zaworu. Po wyjęciu należy go zamoczyć w benzynie lub rozpuszczalniku. Zaleca się, aby zawór poleżał w płynie nawet kilka godzin, co znacznie ułatwi usuwanie nagromadzonego nagaru. Po wyjęciu zaworu z naszej kąpieli należy przystąpić do jego dokładnego czyszczenia. Na koniec wymieniamy uszczelki na nowe, aby mieć pewność szczelności. Jest jednak pewien haczyk. Sytuacja jest łatwa i możliwa do samodzielnego wykonania, kiedy mamy do czynienia z zaworem sterowanym pneumatycznie. Demontaż, czyszczenie i ponowny montaż do układu nie wpłyną na pracę całego zespołu. Częściej jednak spotykamy się z zaworem EGR sterowanym elektronicznie. O ile sama wymiana i czyszczenie przebiega w dokładnie taki sam sposób, sprawa komplikuje się w sytuacji, kiedy trzeba ponownie zaprogramować sterowanie zaworem. Taka komputerowa adaptacja bez specjalistycznego sprzętu i wiedzy może okazać się niemożliwa w domowych warunkach. To właśnie elektroniczne sterowanie zaworem i odpowiednie zaprogramowanie układu najbardziej rzutują na cenę naprawy w autoryzowanym warsztacie samochodowym, jednak ze względu na trudność przeprowadzenia tego zabiegu i ciężki dostęp do specjalistycznych urządzeń sprawia, że jesteśmy na to skazani.
    Zdjęcie: Envato Elements