Data publikacji:

Intercooler. Co to jest i jak działa?

Intercooler jest nierozłącznym elementem układu doładowania w nowoczesnych samochodach. Jest to urządzenie, które pozwala na pełne wykorzystanie potencjału turbosprężarki w samochodzie. Jest to po prostu chłodnica powietrza. Silniki z turbiną mają dobrą dynamikę i mniejsze zużycie paliwa. Intercooler dostarcza większą porcję powietrza do komory spalania. Powoduje to dostarczenie większej ilości tlenu, co zwiększa efektywność spalania. Czym jest i jak działa intercooler?
Car mechanic hands replacing intercooler on a car engine.

Czym jest intercooler?

Intercooler jest chłodnicą powietrza, najczęściej zamontowaną między turbosprężarką a silnikiem. Jego głównym zadaniem jest chłodzenie powietrza, które zostanie doprowadzone do komory spalania. Intercooler konstrukcyjnie praktycznie nie różni się od typowej chłodnicy powietrza. Różni się jednak zasadą działania. Zamiast płynu chłodzi on powietrze, które przepływa przez żebra chłodnicy. Dzięki temu w znaczący sposób poprawia osiągi i sprawność silnika samochodowego.
Żeby zrozumieć istotę stosowania intercoolera, należy wiedzieć, jak działa układ sprężania. Działanie turbosprężarki polega na sprężaniu powietrza. Sprężarka zasysa powietrze z układu dolotowego, następnie spręża je i pod ciśnieniem wtłacza do komory spalania. Dzięki temu do cylindrów w silniku trafia większa ilość tlenu, zwiększa się zapotrzebowanie na paliwo, a to bezpośrednio przekłada się na moc silnika. Liczne badania wykazały, że w zwiększaniu mocy to nie porcje paliwa są kluczowe, ale ilość powietrza. Pierwotnie producenci chcieli obejść ten problem, stosując większe silniki o znacznej pojemności.
Odkryto jednak, że zastosowanie turbosprężarki jest w stanie rozwiązać sytuację, w dodatku stosując mniejsze pojemności skokowe silników. Natrafiono jednak na kolejny problem, jakim była temperatura powietrza wpływającego do turbosprężarki. Powietrze z układu dolotowego miało temperaturę przekraczającą 150 stopni Celsjusza, co znacznie obniżało jej wydajność. Wynika to z faktu, że cieplejsze powietrze ma potencjalnie większą masę. Zastosowanie intercoolera pozwala szybko schłodzić powietrze. Szacuje się, że intercooler chłodzi przepływające powietrze o 40–60 %, co przekłada się na prawie 20-procentowy przyrost mocy.
Chłodzenie możliwe jest dzięki przepływowi mas powietrza, które dostają się z zewnątrz podczas ruchu samochodu. W niektórych modelach aut stosuje się dodatkowo wentylatory lub wtryskiwacze chłodnego powietrza, których zadaniem jest wspomaganie pracy całego systemu oraz samego intercoolera. Montowany jest on stosunkowo nisko, w przedniej części pojazdu, tuż za przednim zderzakiem.
Ze względu na umiejscowienie jest on dość podatny na uszkodzenia mechaniczne spowodowane uderzeniami w czasie kolizji, wypadków, kamieni. Mimo to do uszkodzenia samego intercoolera dochodzi bardzo rzadko. Uszkodzenia intercoolera najczęściej powodują jego nieszczelność, a to prowadzi do dostarczania mniejszej ilości powietrza do układu. To z kolei przekłada się bezpośrednio na proces spalania mieszanki, co może zaburzać pracę silnika oraz powodować spadki mocy. Spada przez to dynamika jazdy, podczas przyspieszania może się pojawiać szarpanie oraz zauważalne jest zwiększone spalanie paliwa.

Intercooler a starsze samochody

Intercooler montowany jest fabrycznie w wielu nowoczesnych pojazdach. Nie oznacza to jednak, że właściciele starszych aut nie mogą z niego korzystać. Aby zwiększyć przepływ chłodnego powietrza, a tym samym moc pojazdu, i zmniejszyć jego spalanie, możliwy jest montaż tego rodzaju chłodnicy w niemalże każdym samochodzie. Koszt instalacji intercoolera może przekraczać nawet 1000 złotych i uzależniony jest od typu i konstrukcji intercoolera oraz możliwości i budowy samego samochodu. Na rynku motoryzacyjnym dostępne są różne rodzaje intercoolerów.
Niektóre z nich wzmacniane są dodatkowymi wentylatorami i wtryskiwaczami powietrza. Nie zawsze montaż takiego urządzenia jest opłacalny. Przed instalacją warto zapoznać się z możliwościami naszego samochodu, bowiem sam intercooler może nieznacznie podnosić jego moc i wydajność. W takiej sytuacji inwestowanie w drogie technologicznie rozwiązania nie mają żadnego sensu, jeżeli uboższe, prostsze wersje zapewniają bardzo podobny rezultat. Dodatkowo warto mieć na uwadze ewentualne koszty naprawy. Droższe, bardziej zaawansowane instalacje będą droższe w utrzymaniu.
Wymiary intercoolera powinny być dobrane do parametrów silnika oraz zastosowanej sprężarki w samochodzie. Zbyt duża pojemność chłodnicy może doprowadzić do zwiększenia zjawiska turbodziury, czyli reakcji na gwałtowne wciskanie pedału gazu. Z kolei zbyt małą pojemność intercoolera może powodować zjawisko tak zwanego wąskiego gardła w układzie dolotowym. Nie pozwoli mu to rozwinąć maksymalnych osiągów i możliwości całego układu. Do prawidłowego doboru intercoolera przydatne są opinie i obliczenia specjalistów, dlatego decydując się na jego montaż, warto zasięgnąć porady eksperta.
Zdjęcie: Envato Elements