Jak czytać oznaczenia opon?

Zbiór wszystkich znaków, symboli, skrótów i oznaczeń, jakie można znaleźć na oponach samochodowych. Od rozmiaru opony, poprzez indeks nośności, prędkości, poprzez homologację, rant ochronny felgi, technologię run on flat, na kropkach i paskach na oponie skończywszy. Sprawdź, jak czytać oznaczenia opon

Autor: Łukasz Wulkanista

Opona oponie nierówna. Każdy model posiada wiele różnych parametrów, które trzeba brać pod uwagę przy zakupie oraz montażu. Jak się jednak połapać w gąszczu tych niezwykle istotnych informacji? Z pomocą przychodzą producenci, którzy na szczęście dbają o wygodę swoich klientów i umieszczają na swoich produktach adekwatne oznaczenia, pozwalające łatwością rozpoznać rozmiar, określić kluczowe cechy techniczne czy pomóc przy zakładaniu. Jakie symbole znajdziemy zatem na oponach lub co one oznaczają?

Producent

Nazwa producenta znajduje się praktycznie na każdej oponie i chociaż nie informuje o żadnym technicznym parametrze ogumienia, to jest oznaczeniem dość ważnym. Dla marki to świetna reklama, a założone w samochodzie bieżniki z nazwą Pirelli czy Goodyear mogą podnieść atrakcyjność auta przy odsprzedaży. W najgorszym przypadku wytłoczona na ściance nazwa producenta pozwoli określić do kogo zgłosić się z reklamacją.

Model

Każdy producent oferuje kilka odmiennych modeli opon. Aby odróżnić je od siebie stosuje się różnego rodzaju oznaczenia. Czasami są to proste symbole literowe i liczbowe (np. WR D4), a innego razy wymyślne nazwy, mające zwrócić uwagę na wyjątkowość produktu (np. ContiPremiumContact 5). Przy zakupie należy uważnie sprawdzać oznaczenia modelu, gdyż czasami brzmią one podobnie. Na przykład zimowa opona Winter I*cept Evo2 występuje w wersjach W320 i W320B. Łatwo w takim wypadku o pomyłkę.

Rozmiar

Jednym z najbardziej kluczowych oznaczeń jest rozmiar opony. Zawiera on aż cztery bardzo ważne informacje – szerokość opony, wysokość profilu, typ konstrukcji i średnicę osadzenia. Przykładowo rozmiar 205/60 R17 pozwala określić, że dana opona ma 205 milimetrów szerokości, jej boczna posiada ścianę o wysokość równej 60% szerokości (czyli 123 milimetry), budowę radialną oraz przeznaczona jest do montażu na felgach o średnicy 17 cali. Te dane są najbardziej podstawowymi, które trzeba znać szukając nowych opon letnich, zimowych lub całorocznych.

Indeks prędkości

Tuż za oznaczeniem rozmiaru znajduje się tzw. indeks prędkości. To symbol literowy, który informuje o maksymalnej szybkości, przy jakiej dany model opony może być bezpiecznie użytkowany.  Każdy producent samochodów w instrukcji obsługi informuje o minimalnym indeksie prędkości, jakie powinny mieć zakładane go niego opony. Należy tego bezwzględnie przestrzegać i jeżeli w instrukcji określono minimalny indeks np. na „U” (do 200 km/h) to wolno w nim montować ogumienie przystosowane do takiej lub większej szybkości.

Indeks nośności

Jeszcze jedną wartością niezwykle istotną dla prawidłowej eksploatacji każdego auta jest indeks nośności. Umieszcza się go na oponie za indeksem prędkości i ma postać dwucyfrowej liczby. Nośność, to w skrócie wytrzymałość opony na obciążenia. Tutaj również trzeba kierować się danymi z instrukcji obsługi auta. Jeżeli producent narzuca konieczność stosowania ogumienia o nośności 96 (do 710 kg), to nie kupujemy nigdy modeli z indeksem nośności 95 lub niżej. Dozwolono za to stosowanie opon o wartości wyższej niż podana.

Homologacja

Niektóre opony przeznaczone są tylko dla konkretnych marek lub nawet pojedynczych modeli aut. Mowa wtedy o ogumieniu homologowanym. W przypadku bieżników dopasowanych do danego konkretnego auta, stosuje się dodatkowe oznaczenie. Zazwyczaj jest to symbol złożony z liter lub liter wraz z liczą, np. Ford stosuje oznaczenia homologacji „FO” i „FO2”, a Mercedes „MOE”, „MO” lub „MO MB1”. Informację o oponach homologowanych do danego auta znajdziemy w książce pojazdu. Dodatkowo na ogumieniu znajdować powinna się też homologacja dopuszczająca je do użytku w krajach UE. To nic innego jak wytłoczony na ściance symbol „E4”.

Rant ochronny

W oponach niskoprofilowych przeznaczonych do jazdy w terenie znajdować może się tzw. rant ochronny. To specjalne wzmocnienie lub zgrubienie, którego zadaniem jest chronić felgę przed zarysowaniem i uszkodzeniem przy wpadnięciu w dziurę lub najechaniu na wysoki krawężnik czy pień drzewa. Najczęściej stosowanymi oznaczeniami opon z rantem ochronnym są litery „RFP” i „FP” (opony Goodyear), MFS (Dunlop) i FR (Continental). Niektórzy producenci rezygnują jednak z dodatkowego oznaczania ogumienia z rantem ochronnym felgi – nie znajdziemy go m.in. na produktach Bridgestone i Michelin.

Run Flat

Ogumienie typu „Run Flat” wyróżnia się specjalną konstrukcją, która pozwala kontynuować jazdę po utracie powietrza. Każdy producent stosuje w tym wypadku swoje oznaczenia. Zwykle są skrótem od nazwy zastosowanej technologii – np.:

• Dunlop – DSST (Dunlop Self-Supporting Technology)
• Goodyear – EMT (Extend Mobility Tire)
• Hankook – HRFS (Hankook RunFlat System)
• Michelin – PAX i ZP (Zero Pressure)
• Bridgestone – RFT (Run Flat Tyre)
• Pirelli – SSRF (Self-Supporting Run Flat)
• Continental – SSR (Self-Supporting Runflat)
• Toyo – TRF (Toyo Run Flat)

Wzmocnienie

Opony wzmacniane to modele o indeksie nośności większym niż standardowe ogumienie w tym samym rozmiarze. Uzyskuje się to poprzez zastosowanie innych materiałów lub dodatkowych usztywnień. Opony wzmacniane oznaczone mogą być na kilka sposobów. Może być to wytłoczone na boku słowo „Reinforced” lub „Extra Load” jak też skróty: „Reinf”, „RFD”, „RF” czy „EXL”. Aktualnie najczęściej stosowanym oznaczeniem opon wzmacnianych jest symbol złożony z liter „XL”. Opony o standardowej nośności dla odmiany mogą być oznaczane literami „SL” lub napisem „Standard Load”. Takie rozróżnienie stosuje się jednak zwykle, tylko gdy w obrębie danego modelu i rozmiaru występują wersje klasyczne oraz wzmacniane.

Paski i kropki

Na nowych oponach zobaczyć można kolorowe kropki (na bocznej ściance) oraz paski (wzdłuż linii bieżnika). Kropki mają kilka różnych znaczeń. Biała zwykle oznacza po prostu, że opona przeszła pomyślnie kontrolę jakości. Zielone, czerwone i żółte kropki sygnalizują punkt wyważenia, czyli miejsce w którym opona jest najlżejsza lub najcięższa. Pozwala to możliwie najlepiej ustalić jej pozycję w stosunku do wentyla, przy którym powinna znaleźć się najlżejsza część opony. Pomaga to precyzyjniej wyważyć koło pojazdu. Paski na bieżniku to oznaczenia konfekcyjne producenta, które są pomocne przy procesach technologicznych związanych z wytwarzaniem. Jednak dla kierowcy nie mają one żadnego praktycznego znaczenia.

3PMSF

Charakterystyczny symbol śnieżynki na tle trzech górskich szczytów po angielsku nazywa się „Three Peak Mountain Snow Flake”. Stąd właśnie skrót 3PMSF. Oznaczenie to (nazywane w Polsce symbolem alpejskim) znajdziemy jedynie na oponach zimowych. Informuje, że dany model został sprawdzony i standaryzowany przez urzędy podlegającej Unii Europejskiej – czyli niejako znak jakości, mówiący o tym, iż dana opona przeszła wszelkie testy do użytku zimowego. Oznaczenie 3PMSF znaleźć można również na oponach całorocznych, które spełniły określone wymogi bezpieczeństwa podczas jazdy po śniegu.

M+S

Litery M+S to skrót od słów „Mud + Snow”. Stosuje się je w przypadku konstrukcji zoptymalizowanych pod kątem przyczepności na błocie oraz świeżym lub topniejącym śniegu. Warto pamiętać, że nie musi ono automatycznie oznaczać opony zimowej. Dla zimówek pełnoprawnym oznaczeniem jest symbol 3PMSF. Znak M+S może pojawiać się także na modelach całorocznych i  stanowi deklarację producenta, że dana opona radzi sobie lepiej w błocie czy śniegu niż standardowa. Efekt taki uzyskuje się najczęściej stosując bardziej miękka mieszankę gumową oraz bieżnik z większą liczbą nacięć.

Rodzaj bieżnika

W oponach z bieżnikiem kierunkowym i asymetrycznym znajdziemy dodatkowe oznaczenia pomagające w prawidłowym montażu. Takie opony muszą być bowiem ustawione w odpowiedni sposób, aby bieżnik  prawidłowo pracował. W oponach kierunkowych kluczowy jest kierunek obrotu. Strzałka na bocznej ściance wskazuje, w którą stronę powinna kręcić się prawidłowo założona opona w czasie jazdy do przodu. W oponach z bieżnikiem asymetrycznym na bocznych ściankach umieszczone są napisy „INSIDE” i „OUTSIDE”, wskazujące prawidłową orientację w stosunku do zawieszenia. Napis „OUTSIDE” zawsze musi znajdować się po zewnętrznej stronie auta.

Data i kraj produkcji

Kraj produkcji opony zwykle oznaczany jest „Made in…” (wyprodukowano w…). Dodatkowo znajdziemy także wytłoczenia z kodem DOT, pozwalające odczytać jaka fabryka wypuściła dany egzemplarz oraz cztery cyfry określające datę produkcji. Nie jest to jednak klasyczny zapis – w przypadku opon dwie pierwsze cyfry oznaczają tydzień roku, a dwie kolejne – dekadę. Np. kod DOT B5 2308 powie nam, że produkt powstał w zakładzie marki Michelin w Olsztynie w 23 tygodniu roku 2008. To informacja szczególnie ważna w przypadku gwarancji obejmujących określony czas od daty produkcji.

UTQG

W Ameryce Północnej opony przechodzą klasyfikację UTQG. Jest to skrót od słów „Uniform Tire Quality Grading”, czyli Jednorodna Klasyfikacja Jakości Opon. Niektórzy producenci stosują takie oznaczenie również w oponach przeznaczonych na rynek europejski. Oznaczenie składa się z trzech członów TREADWEAR, TRACTION i TEMPERATURE. TRADEWEAR to odporność bieżnika na zużycie. Umieszczona liczba to oznaczenie wskazujące na trwałość w porównaniu do opony wzorcowej z indeksem 100 – co będzie odpowiednikiem przejechania 10.300 kilometrów. Jeżeli zatem dojdzie do całkowitego zdarcia bieżnika dana opona  otrzyma oznaczenie TRADEWEAR 200. TRACTION to odpowiednik klasy przyczepności na mokrej nawierzchni z etykiety UE. Są tu jednak tylko cztery klasy – najwyższa AA i coraz niższe A, B oraz C. W warunkach europejskich opony z wartościami B i C nie są polecane. TEMPERATURE oznacza wytrzymałość na przegrzanie. Pod tym względem ogumienie dzieli się na trzy kategorie: A, B i C.  Konkretną klasę nadaje się w oparciu o badania w ośrodkach testowych. Przykładowo opony klasy A muszą bez szwanku wytrzymać półgodzinną jazdę z prędkością 185 km/h.