Opony wzmacniane (XL)

Autor: Łukasz Wulkanista

Każda opona posiada określony indeks nośności. Niektóre pojazdy potrzebują jednak ogumienia, które będzie w stanie znieść znacznie większe obciążenia. Wtedy właśnie stosuje się modele wzmacniane. Czy ich używanie daje jednak dodatkowe korzyści? Czym się charakteryzują i dla kogo są one odpowiednim wyborem?

W skrócie, opony wzmacniane najczęściej oznaczone są symbolem "XL" lub napisem "Extra Load" zlokalizowanym na ściance bocznej opony. Ogumienie takie oznacza większą nośność opony, nie zaś jak uważa wielu kierowców - większą odporność na uszkodzenia mechaniczne.

Opony wzmacniane – czym są?

Już sama nazwa wskazuje na to, czym faktycznie są opony wzmacniane. Jest to ogumienie, które skonstruowano w taki sposób, aby było w stanie prawidłowo pracować pod większym obciążeniem i przy wyższym ciśnieniu niż klasyczne opony w takim samym rozmiarze. Zwykle stosuje się je w ciężkich samochodach osobowych – dużych vanach lub SUVach. Opona wzmacniana została zbudowana w sposób bardzo zbliżony do standardowych modeli. Inżynierowie ingerują zwykle jedynie w stopkę lub części znajdujące się bezpośrednio pod bieżnikiem. Ponadto zastosowanie wytrzymalszych materiałów, dodanie odpowiednio zaprojektowanych wzmocnień, użycie grubszej gumy albo wykorzystanie dodatkowych osnów pozwala osiągnąć znacznie lepsze parametry pod względem nośności, co w wielu przypadkach będzie niezwykle ważne. Ingerencja dotyczy wewnętrznych elementów opony. Z zewnątrz nie sposób rozpoznać, czy dany model to ogumienie standardowe, czy też wzmacniane.

Jakie są oznaczenia opon wzmacnianych.

Ponieważ użytkownik nie ma szans „na oko” rozpoznać czy do czynienia ma z oponą wzmacnianą, więc do oznaczenia rozmiaru dodaje się specjalne symbole. Najczęściej są to skróty od angielskich słów „Reinforced” (wzmocniona) lub „Extra Load” (podniesiona ładowność). U różnych producentów spotkać można odmienne oznaczenia. Czasami opony wzmocnione w oznaczeniu rozmiaru dodane mają litery „RFD”, „RF” lub „EXL”. Są one jednak stosowane coraz rzadziej, gdyż w dobie unifikacji wypiera je używane najpowszechniej oznaczenie „XL”. Pozwala to z łatwością odróżnić je od standardowych opon, oznaczanych czasem symbolem „SL”, co jest skrótem od „standard load”.

Wady i zalety opon o wzmocnionej konstrukcji.

Wydawać by się mogło, że opony wzmacniane wyróżniają się tylko jedną, konkretną cechą, czyli podniesionym indeksem ładowności. Faktem jest, iż mocniejsza konstrukcja cechuje się również kilkoma innymi, ważnymi atutami. To zaś może sprawiać, że ogumienie wzmacniane będzie również ciekawą propozycją dla osób, które poruszają się pojazdami niewymagającymi stosowania takich modeli. Co zaliczamy do zalet opon wzmacnianych?

• Zastosowanie dodatkowych elementów, jak i poprawienie jakości materiału oraz użycie innych rozwiązań mających na celu zwiększenie wytrzymałości konstrukcji ma też duży wpływ na odporność opony. Wzmacniane ogumienie cechuje się znacznie wyższą niewrażliwością na uszkodzenia mechaniczne.
• Nie bez znaczenia jest też wpływ na ogólną trwałość opony. Model XL w porównaniu do standardowego będzie odznaczał się znacznie lepszą żywotnością. Jeżeli posiadacz samochodu przestrzega zaleceń producenta dotyczących eksploatacji oraz pilnuje zachowania optymalnego ciśnienia, opony wzmocnione pozwalają zwykle przejechać znacznie więcej kilometrów – nawet jeśli pojazd będzie intensywnie użytkowany.
• Wzmocnienia mają również wpływ na właściwości jezdne ogumienia. Konstrukcja XL jest sztywniejsza i zapewnia znacznie lepszą stabilność toru jazdy. Opony Extra Load gwarantują szybszą reakcję układu kierowniczego na zakrętach, skuteczniej przenoszą energię na nawierzchnię drogi, znacznie lepiej znoszą przeciążenia przy przyspieszaniu oraz hamowaniu.

Czy jednak ogumienie o wzmocnionej konstrukcji ma też wady? Owszem. Znaleźć można kilka minusów stosowania modeli XL. Są nimi:

• Sztywniejsza konstrukcja powoduje podniesienie poziomu hałasu generowanego przez oponę podczas jazdy. Nie jest to, co prawda duża różnica. Przepisy homologacyjne obecnie dopuszczają modele, które mogą być głośniejsze od standardowych o zaledwie 1 dB.
• Niektóre opony wzmacniane posiadają elementy, które zwiększają grubość czoła i barków opony. To zaś przekłada się na zwiększenie oporów toczenia. Skutkiem może być zwiększenie zużycia paliwa. Wpływ na to większa masa samej opony (dodatkowa warstwa kordu, większa grubość gumy, dodatkowe elementy nośne). Jednym słowem pod względem ekonomiki jazdy, ogumienie Extra Load wypada nieco gorzej niż opony SL.
• Opony wzmacniane zapewniają też niższy komfort jazdy (i to nie tylko ze względu na większy poziom hałasu). Sztywniejsza budowa oraz większa masa sprawiają, że tego typu ogumienie gorzej przenosi drgania. W tym przypadku mowa o minimalnym pogorszeniu parametrów – w praktyce większość kierowców nie jest w stanie wyczuć różnicy pomiędzy jazdą na oponach XL i SL.

Kiedy korzystać należy z opon wzmacnianych?

Wzmocniona opona dostawcza z oznaczeniem "C" (Cargo) Znając już wady i zalety opon wzmacnianych, warto zadać sobie pytanie: kto i kiedy powinien rozważyć ich zakup? Niektórzy kierowcy nie będą mieli w tej kwestii dowolności. Pojazdy o znacznej masie – duże vany, SUVy czy pick-upy o masie powyżej 2,5 tony zwykle muszą jeździć na ogumieniu XL. Stosowane są one też czasem w samochodach sportowych o dużej mocy silnika. Informację o tym znajdziemy w instrukcji obsługi. Jeżeli producent zaznaczył, że dane auto poruszać się może jedynie na oponach Extra Load, to należy bezwzględnie stosować się do tego zalecenia. Nieprzestrzeganie zasad przynosi negatywne skutki. Zakup standardowych opon w miejsce modeli XL znacznie pogorszy bezpieczeństwo jazdy, może być przyczyną szybkiego uszkodzenia opony lub utraty prawa do odszkodowania (ubezpieczyciel może odmówić wypłaty, jeżeli auto w chwili wypadku poruszało się na niehomologowanych oponach). Samochód przypuszczalnie nie przejdzie też diagnostyki – stacje kontroli coraz częściej zwracają uwagę na rodzaj ogumienia stosowanych w sprawdzanych pojazdach. Co w sytuacji, gdy auto nie potrzebuje (zgodnie z zaleceniami producenta) ogumienia XL. Czy można je wtedy stosować? Oczywiście, że tak, a czasami nawet jest to bardzo wskazane. Zasady eksploatacji mówią jedynie o zakazie używania ogumienia o indeksie nośności niższym niż zalecany – za to wyższy jest w pełni dozwolony. Opony wzmacniane warto kupić w przypadku gdy:

• Często jeździmy mocno obciążonym autem – np. wożąc spore bagaże lub używając samochodu do transportu towarów. Podniesiona trwałość opon XL jest w tym wypadku ogromnym atutem. Kierowca spodziewać się może, że takie ogumienie wytrzyma znacznie dłużej niż standardowe.
• Posiadamy auto o dużej mocy silnika i często poruszamy się po autostradach. Opony wzmacniane mogą zatem korzystnie wpłynąć na poziom bezpieczeństwa oraz poprawić panowanie nad pojazdem i zapewnić większą frajdę z jazdy.

Czy opony wzmacniane są droższe niż zwykłe?

Niestety tak. Dodatkowe elementy wzmacniające i lepsze materiały mają odzwierciedlenie w cenie opon XL. Dlatego też przed zakupem należy zadać sobie pytanie, czy ich stosowanie jest konieczne. Jeżeli posiadamy pojazd, który wymaga ich używania, nie mamy innej możliwości. W pozostałych przypadkach znacznie ma typ oraz masa pojazdu, jak i styl jazdy. Stosowanie opon Reinforced w autach miejskich czy kompaktowych nie ma zwykle większego sensu. Warto zakładać je w autach ciężkich i sportowych, dostawczych lub intensywnie użytkowanych autach osobowych (np. firmowych).