Data publikacji:
Camber. Jakie znaczenie ma kąt pochylenia koła?
Słowo „camber” odnosi się do kilku różnych pojęć. Jest np. wykorzystywane przez narciarzy lub pilotów, ale w przypadku aut opisuje ono kąt nachylenia ich kół do nawierzchni drogi. Samochodowy camber ma ogromne znacznie dla sportowców ścigających się w różnych klasach pojazdów, a jego ustawieniem zajmuje się sztab mechaników korzystających z zaawansowanych pomiarów, które pozwalają wybrać optymalne wartości. Kąt pochylenia koła z reguły nie interesuje przeciętnego kierowcy, chyba że ulegnie rozregulowaniu, co może wpływać na osiągi auta w trakcie jazdy W artykule przedstawiamy zatem najważniejsze informacje na temat camberu.
Czym jest camber?
Jak już zaznaczyliśmy na wstępie, camber to specjalistyczny termin określający kąt pochylenia zewnętrznej części kół pojazdu w stosunku do powierzchni drogi. Warto zaznaczyć, że poza sytuacjami, w których auto zostało zmodyfikowane w ekstremalny sposób, na pierwszy rzut oka trudno określić, w jakim kierunku i jak bardzo mocno pochylone są koła. W większości pojazdów laik stwierdzi, że są one ustawione całkowicie prostopadle do podłoża. Jest to jednak złudne przekonanie, choć należy zaznaczyć, że kąty pochylenia są na tyle niewielkie, że nie da się ich zmierzyć bez specjalistycznych narzędzi lub pomocy specjalisty.
Jakie znaczenie ma kąt pochylenia koła?
Nawet minimalne pochylenie kół ma znaczenie dla prowadzenia pojazdu. W tym momencie mogą pojawić się wątpliwości co do tego, ponieważ wydawać by się mogło, że samochód będzie miał najlepszą przyczepność, gdy opona równomiernie styka się z powierzchnią drogi. Powszechnie uważa się, że to zapewnia optymalną kontrolę kierowcy. Jest to prawdą, ale jedynie w sytuacji, gdy auto porusza się tylko po prostej drodze, np. na torach wyścigowych przystosowanych do rywalizacji dragsterów.
W rzeczywistości wehikuł wykonuje przeróżne manewry, podczas których opony ulegają zniekształceniu w zależności od kierunku skrętu koła. Podczas skręcania siła odśrodkowa przechyla samochód, a tym samym dociska zewnętrze części kół do podłoża, wystawiając je na większe przeciążenia. Następstwem tego zjawiska jest mocniejsze zużycie opon, a także spadek ich przyczepności, ponieważ równocześnie wewnętrzna część ogumienia odrywa się od powierzchni drogi.
Odpowiednie ustawienie pochylenia kół jest w stanie zminimalizować opisane różnice, tym samym spowalniając ścieranie się opon i poprawiając trakcję kół, nawet przy wykonywaniu szybkich i ostrych zakrętów.
Camber dodatni i ujemny – różnice
Camber w samochodzie może być dodatni lub ujemny. Co dokładnie to oznacza? W przypadku dodatniego kąta pochylenia koła do podłoża bardziej dociśnięta jest ich wewnętrzna strona. Ustawienie to jest obecnie bardzo rzadko spotykane. Używano go w przeszłości, kiedy to samochody korzystały z bardzo miękkiego zawieszenia, które w zauważalny sposób „osiadało”, gdy wnętrze auta było obciążone (np. wsiadało do niego kilku pasażerów naraz). W ten sposób w trakcie jazdy koła odginały się w naturalny sposób do pozycji ujemnej, zachowując stosunkowo niski kąt pochylenia. Dodatni camber stosowano też w pojazdach ciężarowych i dostawczych.
Z drugiej strony camber ujemny, w którym do podłoża bardziej dociśnięta jest zewnętrzna część kół, jest standardowo stosowany w większości aut osobowych, od kompaktów po SUV-y, a także w pojazdach przeznaczonych do transportu towarów i ludzi. W ich przypadku kąt pochylenia koła nie jest jednak większy niż jeden procent.
Wartość ta jest jednak znacznie wyższa w przypadku aut typowo sportowych – dotyczy to zarówno luksusowych modeli przeznaczonych dla „cywilów”, jak i bolidów uczestniczących w różnego rodzaju zawodach. W ich przypadku kąt pochylenia waha się od jednego do kilku procent. Gdy mowa o profesjonalnych autach wyścigowych, zdarza się, że kąty pochylenia mogą być bardzo różne dla poszczególnych kół. Mechanicy dostosowują je bowiem do specyfiki danego toru, zwłaszcza jeżeli jest on okrągły lub owalny. To sprawia, że kierowca będzie skręcał nieustannie tylko w jedną stronę.
Ekstremalnie w stosunku do innych dyscyplin motosportu pochylone są koła w zawodach driftowych, gdzie kąt wynosi nawet ponad 5 procent. Co ciekawe, ustawienia te stosuje się jedynie do kół przednich. Tylne pozostają w położeniu neutralnym bliskim zera stopni. Konfiguracja ta ułatwia wykonywanie kontrolowanych poślizgów, za których długość i widowiskowość nagradzani są kierowcy.
To jednak nie wszystko, ponieważ największe pochylenie ujemne znajdziemy w autach należących do entuzjastów tuningu, którzy robią to głównie dla efektu wizualnego. Ustawienia takie stosują także w zwykłych autach osobowych, obniżając w ten sposób ich podwozie i nadając im w ten sposób sportowy charakter. W ten sposób podkreślają także inne modyfikacje wyglądu pojazdu jak spojlery czy nowe felgi.
Zły kąt pochylenia kół w samochodzie – jakie są objawy?
Źle ustawiony kąt pochylenia kół prowadzi do nierównego zużywania się opon, jedna strona ogumienia będzie wyraźnie bardziej starta niż druga. Samochód będzie też sprawiał problemy podczas jazdy, co owocuje jego podsterownością lub nadsterownością i tendencją do wpadania w poślizgi.
Jak ustawić kąt pochylenia kół w samochodzie?
Ustawienie poprawnych kątów pochylenia kół warto zostawić doświadczonemu mechanikowi w warsztacie. Do przeprowadzania operacji potrzebne są bowiem odpowiednie narzędzia (także te pomiarowe), które uzależnione są od konstrukcji zawieszenia.
Zdjęcie: Envato Elements
Polecamy:
mObywatel prawo jazdy – jak działa cyfrowe prawo jazdy?
2025-04-16
Wpływ opon na zużycie paliwa – fakty i mity
2025-04-14
Test opon całorocznych 205/60 R16. Ranking Wulkanisty 2025
2025-04-11
Test opon całorocznych 195/55 R16. Ranking Wulkanisty 2025
2025-04-09
Test opon całorocznych 185/65 R15. Ranking Wulkanisty 2025
2025-04-07
Test opon całorocznych 185/60 R15. Ranking Wulkanisty 2025
2025-04-04
Autor: Michał Kułakowski