Data publikacji:
ECVT – co to?
ECVT to skrót literowy opisujący jeden z typów automatycznych skrzyń biegów montowanych w niektórych samochodach osobowych. Skrzynia jest jedną z najważniejszych części układu kontroli pojazdu, równocześnie ma ona bardzo duży wpływ na styl oraz komfort jazdy. Przekładnie automatyczne są wciąż rzadko spotykane w pojazdach poruszających się po europejskich drogach, ale stopniowo zyskują coraz większe zainteresowanie kierowców. W artykule przedstawiamy najważniejsze informacje na temat skrzyni ECVT.
Różnica między CVT a ECVT
Zanim przejdziemy do opisu konstrukcji oraz sposobu działania automatycznych skrzyń ECVT, w pierwszej kolejności musimy skupić się jednak na modelach CVT, od których się one wywodzą oraz dzielą z nimi wiele elementów konstrukcyjnych.
W większości europejskich samochodów montuje się po dziś dzień standardowe manualne skrzynie biegów, które posiadają określoną liczbę przełożeń, zazwyczaj od sześciu do ośmiu, w zależności od mocy i typu silnika. Na podobnej zasadzie działa też duża część skrzyń automatycznych, biegi zmieniane są jednak bez bezpośredniej ingerencji kierowcy. Skrzynie CVT i ECVT (ang. Continuously Variable Transmission) stanowią jednak wyjątek od tej reguły. Są one pozbawione sztywnych przełożeń i zmieniają się one w sposób całkowicie płynny, dzięki temu dopasowują się idealnie do aktualnego obciążenia napędu. Zaletą tego rozwiązanie jest to, że samochód zapewnia optymalną wydajność w różnych warunkach, zarówno podczas powolnej jazdy po mieście, jak i podczas szybkiej podróży autostradą czy trasą szybkiego ruchu.
Czytaj również: Uszkodzony wybierak skrzyni biegów
W skrzyniach CVT płynne przełożenie biegów jest możliwe dzięki konstrukcji, która zamiast przekładni z kół zębatych stosuje specjalny system oparty ma łańcuchu lub pasie wprawiającym w ruch specjalne koła stożkowe przesuwające się po wale wejściowym i wyjściowym skrzyni. Odległość pomiędzy kołami zmienia się w zależności od prędkości samochodu, co wpływa na przełożenie napędu. Pozycja kół jest kontrolowana przez elektroniczne sensory.
Dodajmy też, że skrzynie CVT pozbawione są sprzęgła, co dodatkowo poprawia jakość jazdy, pozwalając kierowcy zapomnieć o korzystaniu z tego pedału i lepiej skupić się na tym, co dzieje się na drodze.
Skrzynie CVT wybierane są przez marki takie jak Audi, Lexus, Nissan, Mitsubishi, Opel, Renault, Suzuki i Toyota. Stosuje się je głównie w samochodach z napędem spalinowym o względnie niskiej mocy silnika i małym momencie obrotowym.
Skrzynie ECVT a CVT – jakie są różnice?
Jak już wspomnieliśmy na wstępie, skrzynie ECVT są pochodnymi modelów CVT, różnią się one jednak od nich w znaczący sposób, jeżeli chodzi o konstrukcję, a także przeznaczenie. Przede wszystkim spotkamy się z nimi praktycznie wyłącznie w autach z logo Toyoty i Lexusa, które wyposażone są w napędy hybrydowe, w których silnik spalinowy jest wspomagany przy pomocy elektrycznego.
Skrzynie ECVT zachowują bezstopniowy system przełożeń, jednak efekt ten uzyskują, stawiając na kompleksowy system składający się z wielu kół zębatych i przekładni planetarnej. Budowa ta pozwala podzielić moment obrotowy silnika spalinowego pomiędzy koła pojazdu a generator zasilający baterię napędu elektrycznego, co pozwala ładować go podczas jazdy. System działa też w drugą stronę i podczas ruszania z miejsca lub dynamicznego przyspieszania pozwala zwiększyć obroty jednostki spalinowej poprzez przekazanie jej energii mechanicznej pochodzącej z napędu elektrycznego. To z kolei pozwala zaoszczędzić na paliwie.
Jak korzystamy ze automatycznej skrzyni ECVT?
Ze skrzynie ECVT korzystamy tak samo, jak z każdej automatycznej przekładni. Dźwignia zmiany biegów pozwala wybrać jeden z kilku trybów jazdy – pozycja oznaczona literą „D” dotyczy poruszania się do przodu, pozycja „R” odpowiada za cofanie, pozycja „N” to bieg jałowy, a pozycja „P” oznacza postój.
Regulacji przełożenia dokonujemy poprzez wciskanie pedału gazu – im nacisk jest dłuższy, tym większą moc uzyskamy. O dobranie odpowiednich obrotów silnika zadba elektroniczny system kontroli, dzięki temu prawie zawsze pozostają one bliskie maksymalnej możliwej wydajności napędu w danej sytuacji.
Komfortowa jazda ze skrzynią ECVT wymaga uzyskania odpowiedniego doświadczenia. Kierowcy mający za sobą wiele lat jazdy z przekładnią manualną mogą mieć większe problemy z przestawieniem się na automat. Aby w pełni skorzystać z jej możliwości, niezbędne jest opanowanie precyzyjnej kontroli nad pedałem gazu. Nabywając wprawy, będziemy w stanie poruszać się na wyczucie bez odrywania obu rąk od kierownicy.
Zwróćmy uwagę na to, że przekładnie ECVT nie nadają się do bardzo agresywnej i dynamicznej jazdy. Przy częstym i nagłym przyspieszaniu zwiększają one ilość zużywanego paliwa oraz pracują znacznie głośniej w porównaniu z klasycznymi przekładniami manualnymi. Ogólnie gorzej radzą sobie też z szybką zmianą prędkości.
O skrzynię ECVT trzeba oczywiście odpowiednio dbać. Nie należy zapominać o wykonywaniu regularnych przeglądów technicznych przekładni. Do wad przekładni ECVT można zaliczyć również to, że posiadają je wyłącznie wybrane modele aut, są więc dość rzadko spotykane. Jeżeli poszukujemy możliwości ich naprawy, możemy mieć problemy z dostępnością mechaników potrafiących obchodzić się z nimi poza certyfikowanymi punktami serwisowymi. Może okazać się też, że będą problemy ze znalezieniem odpowiednich części zamiennych, co dodatkowo wydłuży czas naprawy.
Zdjęcie: Envato Elements
Autor: Michał Kułakowski