Data publikacji:

Gdzie stosować łożyska C3?

Dobierając odpowiednie łożyska toczne warto znać podstawowe informacje na ich temat. Każde łożysko posiada swoje parametry i właściwości, które mają bardzo duże znaczenie w przypadku pasowania łożysk. Bez względu na to, czy wybierzemy łożysko walcowe, kulkowe czy igiełkowe, najważniejsze będą parametry pracy i założenia, jakich oczekujemy od elementu. Najważniejsze przy wyborze łożysk są obecności dodatkowych sił dynamicznych, siły tarcia oraz luzy. Luz łożyska to wielkość określająca przesunięcie jednego pierścienia łożyska względem drugiego. Dobierając odpowiednie łożysko pamiętać należy, że luz zmniejszy się po zamontowaniu łożyska na wał. Powstanie tak zwany luz pomontażowy spowodowany odkształceniami pierścienia łożyska po zamontowaniu. Luz łożyska może zmieniać się również w czasie pracy elementu. Wpływ na to mają powstałe obciążenia oraz rozszerzalność cieplna spowodowana pracą łożyska lub elementów sąsiadujących. Jakie są rodzaje łożysk tocznych i do czego je stosować?
łożyska c3

Łożyska toczne. Zalety i wady

Luzy wewnętrzne w łożyskach znacznie wpływają na ich trwałość i funkcjonalność. Ze względu na wymagania dotyczące eksploatacji, producenci wyróżnili trzy główne grupy łożysk:
  • łożyska o luzie normalnym, oznaczane jako C0;
  • łożyska o luzie zmniejszonym względem normalnego, oznaczane jako C1 i C2;
  • łożyska o luzie zwiększonym względem normalnego, oznaczane jako C3, C4 i C5.
  • Rozszyfrowując oznaczenia łożysk, zauważyć można, że łożysko o najmniejszym luzie wewnętrznym oznaczane jest jako C1, o największym natomiast, jako C5. Dziś zajmiemy się opisem i zastosowaniem łożyska o luzie zwiększonym względem normalnego, jakim jest łożysko C3.
    Zaletami stosowania tych łożysk są przede wszystkim:
  • znormalizowane wymiary, co zapewnia możliwość wymiany;
  • generowanie mniejszej ilości ciepła niż inne rodzaje łożysk;
  • wymagają zastosowania mniejszej ilości środka smarnego;
  • materiał i wykonanie wału, na którym są osadzone nie ma tak istotnego wpływu na trwałość łożyska tocznego;
  • są mniej zależne od prędkości obrotowej elementu;
  • charakteryzują się niższymi oporami toczenia.
  • Niestety stosowanie tego rodzaju łożysk ma też swoje wady:
  • pobudzają układ do drgań;
  • przy bardzo dużych prędkościach obrotowych mogą powodować powstanie obciążeń dynamicznych;
  • wykonywane są z wysokojakościowej stali, która podatna jest na uszkodzenia udarowe, tzw. „kruche pękanie”;
  • wymagają skutecznych uszczelnień w układzie;
  • wymagają zachowania wysokiej czystości środka smarnego.
  • Jak dobrać odpowiednie łożyska?

    Dobierając odpowiednie łożysko do naszego układu, zwrócić należy uwagę na następujące czynniki:
  • pasowanie;
  • dopuszczalne przesunięcia pierścieni względem siebie;
  • rodzaje istniejących obciążeń;
  • materiał wykonania;
  • wartość napięcia wstępnego;
  • temperatura pracy.
  • Czynniki te są niezwykle istotne, gdyż złe dopasowanie łożyska spowoduje, że może ono nie pasować lub układ może ulec uszkodzeniu, czy awarii.
    Łożyska toczne stosuje się przede wszystkim tam, gdzie występują zmienne prędkości obrotowe wału, na którym osadzone jest łożysko. Łożyska z luzem zwiększonym do normlanego stosuje się w maszynach, które są często zatrzymywane i uruchamiane. Stosuje się je również w układach, gdzie wymagana jest bardzo wysoka niezawodność pracy i duża trwałość elementów, w tym łożysk. Świetnie sprawdzają się też przy budowie małych i zwartych konstrukcji.

    Zastosowanie łożysk C3

    Dzięki zastosowaniu luzu w łożyskach C3 możliwa jest sprawna praca elementu w wysokich temperaturach oraz przy zmianach objętości łożyska. Pozwalają one osiągnąć większe prędkości obrotowe oraz wytrzymują większe temperatury pracy.
    Łożysko o luzie zwiększonym względem normalnego o oznaczeniu C3 zaleca stosować się w sytuacjach, kiedy robocza temperatura pierścienia wewnętrznego jest znacznie większa niż temperatura robocza pierścienia zewnętrznego. Stosuje się je również w sytuacji, kiedy łożysko jest ciasno pasowane na wale i w obudowie, kiedy najbardziej pożądane są zredukowane do minimum powstające opory toczenia.
    Łożyska spotyka się wszędzie tam, gdzie występują ruchome elementy obrotowe. Tak na przykład w silniku samochodowym łożyska znajdziemy przy wałach czynnym i biernym. Każdy z nich wykonuje ruchy obrotowe, dlatego musi być osadzony na łożysku z odpowiednim luzem.
    Dodatkowo występują różne prędkości obrotowe wałów względem siebie. W takich sytuacjach niezbędne jest prawidłowe ułożyskowanie wałów. Właśnie dlatego tak ważny jest dobór odpowiedniego łożyska. Przed wyborem znać należy parametry pracy i właściwości. Szukając odpowiedniego łożyska znać należy wymagania, jakim musi ono się stawić, aby nie dopuścić do uszkodzeń, czy nieprawidłowości pracy.
    Zdjęcie: Envato Elements