Data publikacji:
Jak dobrać koło dojazdowe? Czy powinno być w każdym aucie?
Koła dojazdowe to alternatywa dla klasycznych kół zapasowych. Dzięki swoim kompaktowym rozmiarom preferuje je wielu kierowców, zwłaszcza mniejszych aut, w których cenna jest wolna przestrzeń bagażowa. Przedstawiamy najważniejsze zalety i wady tzw. dojazdówek, w tym sposób ich działania oraz metody montażu w porównaniu z modelami zapasowych.
Niegdyś koło zapasowe było jednym ze standardowych elementów wyposażenia większości aut. Jego obecność wymuszał fatalny stan wielu dróg, a także konstrukcja ogumienia, zawieszenia i podwozia produkowanych wówczas samochodów, która była niezwykle wrażliwa na wstrząsy i uszkodzenia. Koła ratowały więc życie i umożliwiały dalszą podróż, ponieważ jeszcze kilkadziesiąt lat temu wezwanie pomocy drogowej wymagało wyprawy do najbliższego miasta, gdzie można było wykonać telefon. O popularności kół zapasowych świadczy to, że projektanci wielu samochodów umieszczali je w specjalnych skrytkach umieszczonych w eksponowanych miejscach, np. na drzwiach bagażnika.
Obecnie koła zapasowe wożone są głównie w samochodach terenowych lub ciężarowych i dostawczych. Zajmują one bowiem bardzo cenną przestrzeń w bagażniku, mimo że prawdopodobieństwo ich użycia pozostaje bardzo niskie. Dlatego też wiele aut wyposaża się wyłącznie w tzw. zestawy naprawcze, pozwalające na szybkie załatanie dziury w oponie lub innych problemów z ogumieniem, albo koło dojazdowe często znane też pod potoczną nazwą „dojazdówka”.
Koło dojazdowe a zapasowe – jaka jest różnica?
Koła zapasowe są pełnowymiarowymi kopiami kół samochodu, co oznacza, że mają identyczną średnicę, szerokość oraz profil. Co więcej, najczęściej posiadają już także standardową oponę, jednak w przeciwieństwie do zwykłego ogumienia jest ona pozbawiona bieżnika kierunkowego, co pozwala swobodnie zainstalować koło po lewej lub prawej stronie pojazdu. Zauważalną na pierwszy rzut oka różnicą jest felga, która wykonana jest z innego, tańszego materiału i ma zdecydowanie prostszą konstrukcję.
W odróżnieniu od kół zapasowych, dojazdówki są zdecydowanie mniejsze, co znajduje odzwierciedlenie w szerokości bieżnika zamykającej się w przedziale 125–155 milimetrów. Ponadto mają też bardzo często mniejszą średnicę. Bez zmian pozostają jednak wymiary felgi, musi ona bowiem być idealnie dopasowane do śrub montażowych auta. Cecha ta sprawia, że koło jest nie tylko lżejsze, ale również zajmuje mniej przestrzeni, co doceniają zwłaszcza właściciele niewielkich aut. Należy jednak zwrócić uwagę, że ze względu na te cechy koła tego typu nie nadają się do dłuższych podróży. Z reguły jest ono doraźnym rozwiązaniem i docelowo ma pozwolić kierowcy dojechać do najbliższego punktu serwisowego lub do domu.
Podsumujmy zatem to, czego się dowiedzieliśmy, przedstawiając najważniejsze zalety i wady kół dojazdowych.
Zalety koła dojazdowego
Koła dojazdowe w odróżnieniu od zapasowych zajmują mniej miejsca w bagażniku, co pozwala lepiej wykorzystać jego przestrzeń, tym bardziej że prawdopodobieństwo konieczności skorzystania z niego jest przeważnie bardzo niskie.
Koła dojazdowe są lżejsze i bardziej poręczne, co oznacza, że są łatwiejsze w montażu i przenoszeniu niż pełnowymiarowe modele zapasowe, które mogą sprawić problemy, zwłaszcza podczas próby ich zakładania po zmroku.
Koło dojazdowe jest znacznie pewniejszym rozwiązaniem niż zestaw naprawczy do opon. W jego skład zazwyczaj wchodzi mleczko uszczelniające ogumienie lub sznury butylowy, które są w stanie naprawić jedynie stosunkowo niewielkie uszkodzenia i przedarcia gumy, będące wynikiem najechania na niewielkie obiekty, takie jak gwoździe. Nie pomogą one jednak zupełnie, gdy opony pękną lub spadną z felgi. Możliwość zamontowania nowego koła jest więc trudna do przecenienia i pozwala też zaoszczędzić pieniądze oraz czas poświęcony na oczekiwanie na pomoc drogową.
Wady koła dojazdowego
Jazda z kołem dojazdowym nie należy do przyjemnej ze względu na mniejszą powierzchnię bieżnika oraz to, że inny rozmiar dojazdówki negatywnie wpływa na sterowność samochodu. Przy dużej szybkości możemy wręcz stracić panowanie nad kierownicą, dlatego też z reguły korzystając z koła, nie należy poruszać się z prędkością wyższą niż 80 km/h. Ponadto zawsze należy zachować wysoką czujność podczas manewrowania i hamowania.
Z powodu swojej budowy koło dojazdowe zakłóca też pracę wielu systemów wspomagania jazdy, takich jak ABS, ESP lub ASR, o czym z pewnością poinformują nas kontrolki na desce rozdzielczej. Możemy też liczyć na komunikat o zbyt niskim ciśnieniu w kołach, wynikający z błędu pracy sensorów.
Jak długo można podróżować z kołem dojazdowym?
Jak już wspomnieliśmy, koła dojazdowe w odróżnieniu od zapasowych są rozwiązaniem czysto doraźnym. Służą one wyłącznie do tego, aby dojechać do najbliższego warsztatu samochodowego lub miejsca, w którym możemy naprawić oryginalne koło i oponę. Choć przepisy ruchu drogowego nie wspominają o odległości, jaką można maksymalnie pokonać z dojazdówką, wyraźnie mówią jednak o tym, że nielegalne jest przemieszczanie się samochodem z kołami o różnych rozmiarach. Jeżeli zostaniemy zatrzymani przez policję, możemy więc liczyć się z pouczeniem, a nawet mandatem, gdy nie będziemy w stanie przedstawić celu podróży.
Jakie ciśnienie w kole dojazdowym?
O ile ciśnienie w kole zapasowym powinno być takie samo, jak drugim na tej samej osi, w przypadku wąskiej dojazdówki sprawa wygląda inaczej. Eksperci radzą, aby ustawić je na poziomie ok. 4–4,5 bara, co powinno zagwarantować najlepsze efekty. Pamiętajmy, że z napompowanej opony z czasem powoli ucieka powietrze, tak więc co kilka miesięcy warto sprawdzić koło dojazdowe i w razie potrzeby uzupełnić te braki i wyrównać ciśnienie.
Jak dobrać koło dojazdowe?
Choć rozmiar koła dojazdowego może różnić się od rozmiaru pozostałych kół, jedno musi być identyczne – rozstawienie śrub. Dobierając koło dojazdowe, zawsze należy sprawdzić, ile śrub wykorzystuje nasz model samochodu oraz jakie ich jest ustawienie. Koła dojazdowe nie są uniwersalne. Oznaczenie śrub i rozstawu ma następującą formę: 5 × 120. 5 to liczba otworów montażowych, a 120 – oddalenie przeciwległych otworów w milimetrach.
Jak zakładać koło dojazdowe?
Aby zamontować koło dojazdowe, w bagażniku samochodu musimy zrobić miejsce na podnośnik i klucz do kół. Jeżeli narzędzia nie znajdowały się na wyposażeniu pojazdu, musimy je dokupić osobno, a także dla pewności sprawdzić ich działanie (zwracamy uwagę zwłaszcza na to, czy klucz obsługuje odpowiedni rozmiar śrub), aby uniknąć problemów w stresowej sytuacji, którą jest uszkodzenie koła. Sam montaż jest stosunkowo prosty i przebiega tak samo, jak w przypadku zwykłego koła. Początkującym kierowcom zaleca się wykonanie treningu zmiany koła na próbę, aby opanować odpowiednią technikę pracy i uniknąć w przyszłości popełniania prostych błędów.
Zdjęcie: Envato Elements
Autor: Michał Kułakowski