Odpowiednie ułożenie opon pojazdu względem siebie jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu kierowniczego, zmniejsza do minimum zużywanie się opon oraz zmniejsza spalanie paliwa. Wielu osobom wydawać się może, że prawidłowe ustawienie opon to ich równoległe położenie. Z uwagi na działające na opony siły ułożenie takie spowodowałoby, że samochód prowadziłoby się niepewnie i chaotycznie. Właśnie temu zapobiegać ma zbieżność kół. Czym zatem jest i jak ją ustawić?
W zdecydowanej większości pojazdów ich przednie koła nie są do siebie ustawione równolegle w stanie spoczynku. Wynika to z faktu, że podczas jazdy oddziałują na nie siły, które dążą do zmiany ich wzajemnego położenia. Z reguły siły te odchylają przednie części kół do zewnątrz. Odchylenia te nie są duże, wynoszą zaledwie kilka stopni, dlatego muszą być zrównoważone przez prawidłowo ustawioną zbieżność. W przeciwnym wypadku na powierzchni styku opony z nawierzchnią występują negatywnie wpływające na kondycję opon i układu kierowniczego siły. Przełożyć się to może również na zwiększenie spalania i znacznie szybszym zużywaniem się bieżnika opony, a wszystko za sprawą zwiększonych oporów toczenia.
Zbieżność kół ulega zmianie w trakcie użytkowania pojazdu z powodu zużywania się elementów zawieszenia, elementów układu kierowniczego, wjechania w większą dziurę, po wypadkach ale również po wymianie niektórych elementów układu zawieszenia na nowe. W przypadku wypadków, gdy uszkodzeniu uległa znaczna część podwozia lub uderzenie było w koło, ponowne ustawienie geometrii i zbieżności kół może być niemożliwe.
Nieprawidłowa geometria kół utrudni utrzymywanie toru jazdy, przez co wymagane będzie częste ruszanie kierownicą, aby go skorygować. Każdy ruch kierownicą to przyspieszone zużywanie się elementów układu kierowniczego. Poprzez nieprawidłową zbieżność dochodzi do nierównomiernego i znacznie przyśpieszonego zużywania się bieżnika opon, a to znacznie skraca czas ich przydatności i eksploatacji.
Dodatkowo kierowca odczuwa niski komfort z jazdy, ponieważ ciągle musi pilnować i korygować tor jazdy, co też przekłada się na bezpieczeństwo poruszania się pojazdem. Do tego wszystkiego wzrastają opory toczenia, a wraz z nimi wzrasta ilość spalanego podczas jazdy paliwa.
Zalecane jest, aby kontroli zbieżności dokonywać co roku, najlepiej po zimie. Dlaczego wtedy? Właśnie po zimie jest największe ryzyko zgubienia geometrii kół, ponieważ auta często wpadają w dziury ukryte pod warstwą śniegu, a same drogi tracą na jakości, co przekłada się na zużycie części układu kierowniczego. Poza tą sytuacją, zbieżność najlepiej sprawdzać w następujących przypadkach:
Powyżej występujące sytuacje powinny być sygnałem do działania i zbadania zbieżności kół w naszym pojeździe. Jak to zrobić?
Ustawienie zbieżności kół wykonuje się w specjalistycznych warsztatach, gdyż wymaga to doświadczenia i użycia specjalistycznego sprzętu. W warunkach domowych jest to praktycznie niemożliwe. Sprawdzenie zbieżności również powinno odbywać się w serwisach, jednak istnieją stare metody, które pozwalają oszacować, czy koła straciły zbieżność.
Jedną z takich metod jest sposób „na sznurek”. Polega to na tym, że przez obwód auta przeciągamy sznurek. Powinien się on stykać z kołami na tej samej wysokości i przechodzić przez zderzaki. Zbieżność bądź jej brak widać będzie po punktach styku sznurka z przednimi oponami, czy kontakt jest w tylnej części opony (zbieżność) czy w przedniej (rozbieżność). Jest to jednak stary sposób i mało dokładny.
Specjalistyczne warsztaty posiadają masę czujników, które nie tylko szybciej radzą sobie z diagnostyką, ale i są znacznie dokładniejsze. Sprawdzenie i ustawienie geometrii w warsztacie to koszt między 50 a 200 zł więc usługa nie należy do najdroższych, a z perspektywy szybciej zużywających się opon, zwiększonego spalania oraz bezpieczeństwa jazdy, na pewno warta wydatku.
Autor: Przemysław Mańka