Data publikacji: Wtorek, 09.04.2024

Czym grozi zatkana odma olejowa? Objawy i przyczyny usterki

Odma olejowa to jeden z podstawowych elementów budowy każdego pojazdu z silnikiem spalinowym. Jest dość prostym podzespołem, mimo to wielu kierowców nie pamięta o niej, dopóki nie ulegnie uszkodzeniu. Objawy jej awarii bardzo często są mylone, co wynika z faktu, że niewiele osób wie, czym tak naprawdę jest odma olejowa. Czym grozi zatkanie odmy olejowej?

Spis treści

Odma olejowa – co to jest?
Odma olejowa – objawy zatkania
Przyczyny zatykania się odmy w samochodzie

Odma olejowa – co to jest?

Zanim przedstawimy objawy i przyczyny zatykania się odmy olejowej, warto na samym początku wyjaśnić, gdzie się znajduje, czym jest i jak działa. Układ, w którym znajdziemy odmę olejową, fachowo nazywany jest układem przewietrzenia skrzyni korbowej. Odma olejowa pełni w nim funkcję odpowietrznika. Jej głównym zadaniem jest odprowadzanie nadmiaru gorących gazów powstałych podczas pracy silnika.

Gdyby odmy olejowej nie było w budowie auta, nadmiar ciśnienia w komorze spalania powodowałby rozszczelnienia układu i jego uszkodzenia, a w skrajnych przypadkach nawet jego wybuch. Można śmiało powiedzieć, że odma olejowa pełni bardzo ważną funkcję w budowie pojazdu i bezpośrednio wpływa nie tylko na prawidłową pracę silnika, ale także na bezpieczeństwo kierowcy i pasażerów.

Pomimo prostoty budowy i zasady pracy odmy olejowej, z biegiem czasu zmienia się jej konstrukcja. Największy wpływ na to ma coraz większa świadomość ochrony środowiska. Pierwsze odmy olejowe odprowadzały gazy z bardzo dużą ilością szkodliwych substancji i samego oleju, które wypuszczane były do środowiska. Zmiana konstrukcji odmy olejowej wpłynęła na możliwości oczyszczania gazów.

Współczesna odma olejowa znacznie różni się od pierwowzorów. Dodatkowo posiada separator olejowy, którego zadaniem jest skraplanie oleju znajdującego się w powstałych gazach i zwracanie go do układu smarowania. W układ odpowietrzania skrzyni korbowej wmontowano również specjalny podgrzewacz, którzy rozpuszcza gęste osady pozostające w emitowanych gazach.

Dodatkowo współczesne odmy olejowe wyposażone są w dwa zawory. Jeden z nich ma za zadanie wypuszczać powstałe, oczyszczone gazy i dostarczać do układu świeże powietrze, drugi z nich, membranowy, odpowiada za wyrównywanie ciśnienia w układzie. Jak widać w układzie przewietrzania skrzyni korbowej, wraz z odmą olejową współpracuje wiele elementów. Zatkanie odmy może zakłócać nie tylko jej pracę, ale również powodować awarię innych części samochodu.

Odma olejowa – objawy zatkania

Odma olejowa, jak każdy element w pojazdach, zużywa się. Objawy uszkodzenia i zatkania odmy bardzo łatwo pomylić, ze względu na niską świadomość jej funkcjonowania. Jak sprawdzić, czy odma jest sprawna i jakie są objawy awarii?

Wyciek oleju silnikowego

Jest to jeden z najczęściej pojawiających się symptomów, który może wskazywać zatkanie się odmy olejowej. Jej nieprawidłowe działanie zakłóca proces wypuszczania gazów powstałych w procesie spalania, co wiąże się ze wzrostem ciśnienia w układzie.

W konsekwencji tego dochodzi do wypychania lub rozrywania uszczelek, przez co olej silnikowy wypływa z układu. Lekceważenie wyciekającego oleju może doprowadzić do jego zbyt niskiego poziomu w silniku, a to może skutkować zatarciem jednostki napędowej.

Większe zużycie oleju

Jak wspomnieliśmy, zatkana odma może powodować nieprawidłowy przepływ gazów w układzie. Wzrost ciśnienia i niepełne odprowadzanie powstałych oparów powoduje, że olej może przenikać nadmiernie do układu spalania, a to spowoduje jego większe zużycie.

Zaburzenia pracy silnika

Zatkanie odmy olejowej powoduje zaburzenia w pracy całej jednostki napędowej. Silnik zaczyna pracować nierówno, pojawiają się skoki obrotów, spadki mocy oraz najbardziej nielubiana przez kierowców, kontrolka błędów silnika. Nieprawidłowe funkcjonowanie silnika zaburza pracę całego samochodu i pozostałych jego podzespołów, dlatego tak ważne jest dbanie o odmę olejową, gdyż jej uszkodzenie, mimo że niewielkie, może ciągnąć za sobą bardzo nieprzyjemne konsekwencje.

Charakterystyczne dźwięki i syczenie

Pojawiają się najczęściej przy wyciąganiu bagnetu olejowego. Spowodowane to jest nagromadzającymi, nieodprowadzonymi gazami w układzie, które wydostają się z komory poprzez miejsce umieszczenia bagnetu pomiarowego. Zbyt wysokie ciśnienie w układzie, które nie jest regulowane przez odmę, może powodować nawet samoczynne wysuwanie się bagnetu.

Do objawów zatkanej odmy warto dodać jeszcze dwa, bardzo skrajne, lecz pojawiające się symptomy. Pierwszym z nich jest problem z odkręceniem korka wlewu oleju. Spowodowane jest to nadmierną ilością ciśnienia, które zasysa korek i nie pozwala go odkręcić. Po jego usunięciu pojawia się charakterystyczny syk spowodowany gwałtownym wylotem gazów powstałych w procesie spalania.

Drugim jest dymienie z wydechu, które świadczy o spalaniu oleju. Objawia się to charakterystycznym niebieskim lub błękitnym kopceniem z układu wydechowego, co może świadczyć o uszkodzeniach odmy olejowej lub innych podzespołów związanych z transportem oleju silnikowego.

Przyczyny zatykania się odmy w samochodzie

Najczęstszą przyczyną zatykania się odmy olejowej jest maź powstająca w układzie. Tworzy się ona przez zbyt niską temperaturę pracy odmy olejowej i silnika oraz nadmiar wilgoci. W połączeniu sprzyja to osadzaniu się pozostałości z odprowadzonych gazów, co prowadzi do powstawania charakterystycznej, maślanej mazi.

Zatykanie się odmy olejowej może być również spowodowane zbyt rzadką lub nieprawidłową konserwacją układu albo usterką podgrzewacza, który nieprawidłowo spala substancje znajdujące się w gazach. Zatkanie odmy olejowej może być spowodowane nieszczelnościami układu spowodowanymi pęknięciami uszczelek czy wężyków w układzie lub wyeksploatowaniem innych elementów układu.

Warto regularnie poddawać układ kontroli, a gdy wykracza to poza nasze przydomowe możliwości, warto zlecić to specjalistom. Wczesne wykrycie nieprawidłowości pozwoli na czas zapobiec poważnym awariom, a kierowców uchroni nie tylko przed objawami zatkania odmy, ale również przed poważnymi wydatkami finansowymi spowodowanymi późniejszymi naprawami nie tylko samej odmy, ale często całego układu.

Zdjęcie: Envato Elements