Czujnik położenia wałka rozrządu – objawy

Czujnik położenia wałka rozrządu to niezwykle istotny element w całym układzie napędowym silnika w każdym samochodzie. To właśnie dzięki niemu komputer pokładowy pojazdu jest w stanie zoptymalizować i dostarczyć odpowiednią dawkę paliwa i monitorować parametry jazdy. Bez niego prawidłowa praca jednostki napędowej nie byłaby możliwa. Nieprawidłowe działanie wałka rozrządu bardzo negatywnie wpływa na pracę całego układu, co w konsekwencji może doprowadzić nawet do uszkodzenia silnika i unieruchomienia pojazdu. Właśnie do tego potrzebny jest czujnik wałka rozrządu, który wykryje niepoprawność działania owego wałka i poinformuje o tym kierowcę, najczęściej wyświetlając kod błędu na komputerze pokładowym. Uszkodzony czujnik nie przekaże nam prawidłowej informacji na temat wałka rozrządu, co w sytuacji nieprawidłowego działania samego układu rozrządu narazi nas na kosztowne naprawy. Jakie objawy charakteryzują uszkodzenie czujnika wałka rozrządu i jak je rozpoznać?

Sprawdź również: Ile kosztuje regeneracja pompowtryskiwaczy?

Spis treści:

Czujnik położenia wałka rozrządu – co to jest i jakie pełni funkcje?
Czujnik położenia wałka rozrządu – objawy awarii
Sprawdzanie czujnika położenia wałka rozrządu

Czujnik położenia wałka rozrządu – co to jest i jakie pełni funkcje?

Czujnik położenia wałka rozrządu przekazuje do sterownika silnika informacje na temat tego, w jakiej aktualnie pozycji znajduje się wałek rozrządu. Na tej podstawie komputer pokładowy analizuje, czy silnik pojazdu jest uruchomiony, czy nie. Prawidłowymi parametrami pracy każdej jednostki napędowej steruje komputer pokładowy, który zbiera i przetwarza liczne dane i sygnały z poszczególnych sensorów w samochodzie. Przeanalizowane dane pochodzące z czujnika wałka rozrządu nie tylko informują o pozycji wałka, ale dostarczają przede wszystkim informacje, dzięki którym sterownik silnika wie, jaką dawkę paliwa dostarczyć do komory spalania dla najbardziej optymalnych efektów jazdy. W zależności od rodzaju silnika czujnik położenia wałka rozrządu pomaga w innych kwestiach. W silnikach benzynowych jest to zbieranie danych, na podstawie których komputer pokładowy aktywizuje świece zapłonowe i nadaje im najbardziej pożądany tryb pracy. W silnikach iskrowych natomiast pomaga zminimalizować kłopot związany z pojawianiem się zjawiska spalania stukowego.

Aby móc kontrolować stan poszczególnych elementów silnika, warto wiedzieć, jak wyglądają, gdzie się znajdują oraz na co zwracać uwagę przy ich oględzinach. Czujnik położenia wałka rozrządu najczęściej zamontowany jest w głowicy, skierowany w stronę koła sygnałowego, które znajduje się na wałku rozrządu. Koło to jest integralną częścią wałka rozrządu, dzięki czemu czujnik, analizując jego ruch, wie, w jakiej obecnie pozycji znajduje się nasz wałek rozrządu. Tak samo jak wszystkie elementy silnika ulegają zużyciu przez eksploatację, tak i również czujnik położenia wałka rozrządu może ulegać uszkodzeniu. Warto znać objawy jego uszkodzenia, aby odpowiednio wcześnie zareagować i zbędnie nie pogłębiać napotkanych awarii.

Czujnik położenia wałka rozrządu – objawy awarii

Nie zawsze objawy uszkodzenia czujnika położenia wałka rozrządu są oczywiste i wyraźne. Czasami są na tyle delikatne, że kierowca nie jest w stanie sam ich zlokalizować. Z pomocą przychodzi specjalistyczny sprzęt diagnostyczny, który łączy się bezpośrednio z czujnikiem i na bieżąco analizuje jego pracę. Porównując zebrane dane z informacjami przekazanymi do komputera pokładowego, można zweryfikować, czy czujnik pracuje poprawnie, czy może przekłamuje dane. Często zdarza się, że zaobserwowaliśmy charakterystyczne dla uszkodzenia czujnika objawy usterki, jednak sam sensor pracuje w prawidłowy sposób. Wynikać to może z awarii pobliskich elementów, komputera pokładowego lub po prostu problemów z instalacją elektryczną w samochodzie i spadkami napięcia. Warto mieć na uwadze fakt, żeby nie lekceważyć zaobserwowanych sygnałów, które mogą świadczyć o potencjalnej awarii czujnika położenia wałka rozrządu. Wczesne wykrycie awarii i zlokalizowanie jej przyczyny pozwala uniknąć rozległych uszkodzeń i wysokich kosztów naprawy, a w skrajnych przypadkach nawet uchronić przed wypadkiem.

Do typowych dla uszkodzenia czujnika położenia wałka rozrządu objawów zaliczamy:

zapalenie się diody lapy silnika na komputerze pokładowym;

utrudniony lub niemożliwy rozruch silnika pojazdu;

utrata mocy i gaśnięcie silnika w trakcie pracy;

odczuwalne szarpanie pojazdem w trakcie jazdy;

problem z dynamicznym przyspieszaniem;

zablokowanie się skrzyni biegów;

podwyższone zużycie spalanego paliwa;

zwiększony wtrysk powietrza do mieszanki;

przejście pojazdu w tryb awaryjny i dążenie do jego unieruchomienia;

pojawienie się kodu błędu na sterowniku.

Od czego zacząć diagnozę problemów z potencjalnym uszkodzeniem czujnika położenia wałka rozrządu? Przede wszystkim od odczytania kodu błędu zapisanego przez komputer pokładowy. Zrobić to można, analizując pojawiającą się diodę lampy silnika lub przez odczytanie danych za pomocą komputera diagnostycznego czy kostki diagnostycznej. Podłączenie takiego urządzenia do gniazda serwisowego pozwoli szybko odczytać kod występującej usterki i oszacować potencjalne awarie. Innym sposobem jest odpięcie czujnika położenia wałka rozrządu i jego wizualna ocena. Wbrew pozorom to właśnie zewnętrzne, mechaniczne uszkodzenia często powodują jego nieprawidłowe działanie. Warto sprawdzić, czy nie ma na nim wyraźnych uszkodzeń czy pęknięć. Przy okazji zaleca się oczyścić czujnik i ocenić stan elementów sąsiadujących, w tym także przewodów elektrycznych. Jakie jeszcze mogą występować przyczyny uszkodzenia czujnika położenia wałka rozrządu? Oto najczęstsze:

zwarcia w wiązce przewodów elektrycznych;

zanieczyszczenia czujników lub przewodów;

korozja;

poluzowanie się mocowania czujnika;

zanieczyszczenia magnetyczne opiłkami metali pochodzącymi z silnika;

obecność wody lub wilgoć;

uszkodzenia mechaniczne czujnika lub jego obudowy;

uszkodzenia koła pomiarowego wałka rozrządu;

przerwanie przewodów elektrycznych.

Sprawdzanie czujnika położenia wałka rozrządu

Aby sprawdzić czujnik położenia wałka rozrządu w poszukiwaniu usterek, warto wykonać kilka dodatkowych czynności, które mogą dać jasny sygnał o występującej awarii. Pierwszymi, podstawowymi krokami są te opisane powyżej. Należy odczytać ewentualne kody błędów oraz ocenić wizualnie stan samego czujnika. Warto sprawdzić prawidłowość jego podłączenia, złącza przewodów elektrycznych, ewentualne załamania, skręcenia, korozje czy przerwania. Do kolejnych czynności przydatne będą takie akcesoria jak multimetr lub omomierz. Z ich pomocą uda się określić ewentualne spadki napięć czy zwarcia w obwodzie elektrycznym czujnika.

Na początku warto sprawdzić przewód przyłączeniowy od sterownika do czujnika. Czynności te wykonamy za pomocą omomierza. Należy odłączyć wtyk od czujnika i sterownika i sprawdzić prawidłową przewodność poszczególnych przewodów na podstawie schematu elektrycznego połączeń. Mierzona wartość powinna wynosić około 0 omów.

Kolejną możliwością jest sprawdzenie, czy przewody przyłączeniowe nie wykazują zwarcia do masy. Pomiaru należy dokonać w obwodzie pomiędzy wtykiem czujnika a masą pojazdu, przy odłączonym sterowniku. Mierzona wartość powinna być większa niż 30 megaomów.

Innym rozwiązaniem jest sprawdzenie napięcia zasilania od sterownika do czujnika. Należy w tym celu podłączyć wtyk czujnika i włączyć zapłon pojazdu. Prawidłowa wartość mierzona powinna wynosić około 5 V. Czynności te wykonamy przy pomocy multimetru pomiarowego.

Jeżeli któreś z wymienionych pomiarów wykazuje inne wartości, niż te podane powyżej, lub zdiagnozowaliśmy inne objawy i podejrzewamy awarię czujnika położenia wałka rozrządu, warto udać się do autoryzowanego serwisu lub niedalekiego warsztatu samochodowego, aby specjalista ocenił prawidłowość podejrzeń i w razie konieczności wymienił wadliwy sensor.

Zdjęcie: Envato Elements