Data publikacji:

Do czego służy kolektor wydechowy?

Układ wydechowy pojazdów ma kluczowe znaczenie dla poprawnego działania ich napędu. Dzięki niemu z komory silnika bezpiecznie na zewnątrz usuwane są gazy powstałe podczas spalania mieszanki paliwowej. Choć układ wydaje się z pozoru niezwykle prosty, składa się z wielu elementów, z których każdy może ulec uszkodzeniu lub zużyciu. Jednym z jego wrażliwszych części jest kolektor wydechowy. Tłumaczmy zatem, jak jest zbudowany, a także jak rozpoznać pierwsze znaki wskazujące na to, że zaczyna on szwankować. 
Man installing exhaust manifold on machine engine

Co to jest kolektor wydechowy?

Kolektor wydechowy bezpośrednio łączy komorę silnika z rurą wydechową pojazdu. Uszkodzenie tego elementu jest więc szczególnie groźne, ponieważ gazy zbierające się w silniku zwiększają panujące w nimi ciśnienie, zakłócając jego pracę, a w najgorszym wypadku prowadząc do jego rozsadzenia i kompletnego zniszczenia. Dobrze działający kolektor odpowiednio wychłodzi również spaliny, równomiernie pochłaniając ich ciepło, dzięki temu mogą być skuteczniej oczyszczane w katalizatorze.
Kolektory wydechowe odlewa się z reguły z żeliwa, które jest względnie tanie, gwarantuje wysoką trwałość, w tym niezwykle kluczową dla elementu odporność na korozję i wysoką temperaturę transportowanych gazów spalinowych. W najbardziej nowoczesnych autach producenci często sięgają jednak po inne i lżejsze materiały, przede wszystkim specjalne mieszanki tworzyw sztucznych lub stal odporną na działanie kwasów. Kolektory są podczas jazdy wystawione na działanie niskiej temperatury panującej na zewnątrz pojazdu, a także często stykają się z błotem, śniegiem lub wodą pochodzącą wprost z drogi. Zagrożenie stanowią dla nich w szczególności ostre kamienie uderzające w nie z dużą siłą podczas poruszania się auta. 
Czytaj również: Kolektor ssący
Kolektory składają się najczęściej z czterech osobnych rur, które podłączone są bezpośrednio do bloku silnika i jego poszczególnych cylindrów. Łączą się one ze sobą na drugim końcu w jeden lub dwa przewody, które następnie dopasowane są do wydechu pojazdu. Długość i kształt rur jest uzależniona wprost od typu napędu, wielkości pojazdu, a także jego charakteru. Jest ona inna zwłaszcza w samochodach sportowych, gdzie rury z reguły są dłuższe, aby utrzymać wysoką moc silnika. 
Wielu miłośników szybkości i tuningu posiadających standardowe auta osobowe bardzo często wraz z modyfikacjami układu napędowego i opon wymienia również kolektor wydechowy na bardziej sportowy model. Jest on nieraz wykonywany ręcznie na zamówienie z niestandardowych materiałów. 
We wnętrzu kolektora jest najczęściej umieszczona sonda Lambda, która odpowiada za elektroniczną kontrolę składu spalin. Zbierane dane przekazuje komputerowi pokładowemu auta, który wykorzystuje je do diagnostyki stanu pojazdu oraz kontroli pracy silnika.
Pomiędzy silnikiem a rurami kolektora umieszczone są wysokiej jakości uszczelki odporne na wysoką temperaturę i ciśnienie, które zapobiegają przedostawaniu się spalin do wnętrza auta. Ze względu na duże obciążenie są jednak podatne na usterki, a prawdopodobieństwo ich wystąpienia wzrasta wraz z wiekiem elementu. 

Kolektor wydechowy – objawy i przyczyny usterek

Kolektory wydechowe najczęściej pękają pod wpływem przeciążeń i wibracji lub zewnętrznego uszkodzenia. Na tego rodzaju usterkę ma również wpływ niedopasowanie materiałów, z jakich zbudowany jest silnik i podłączony do niego kolektor. Blok napędowy z aluminium połączony z żeliwnym kolektorem zwiększa ryzyko wystąpienia pęknięć, ponieważ metale zachowują się inaczej pod wpływem wysokich temperatur.
Samochód z uszkodzonym kolektorem będzie wydawał charakterystyczne metalowe odgłosy podczas jazdy, jego silnik pracuje znacznie głośniej. Kierowca będzie też czuł spaliny wewnątrz kabiny, mogą one się też zbierać w widoczny sposób pod maską lub nadwoziem pojazdu.
Zazwyczaj do naprawy kolektora wystarczy wymiana zużytej uszczelki. Jeżeli część uległa zniszczeniu, wówczas trzeba będzie ją wymienić, co zrobimy w warsztacie samochodowym. W obu wypadkach koszt zakupu nowego elementu nie jest specjalnie wysoki, większa część ceny całej operacji przypada na robociznę mechanika.
Zdjęcie: Envato Elements
Autor: Michał Kułakowski