Data publikacji:

Czym jest stabilizator w samochodzie i do czego służy?

O istnieniu stabilizatora w aucie przeciętny kierowca będzie zaczyna zdawać sobie sprawę dopiero, gdy ten element zawieszenia pojazdu ulegnie uszkodzeniu, o czym poinformuje mechanik w warsztacie. Stabilizator to względnie prosty element mechaniczny, który odgrywa jednak bardzo istotną rolę podczas jazdy, a jego awaria może nieść ze sobą bardzo poważne skutki, wpływając bezpośrednio na bezpieczeństwo na drodze. Tłumaczymy, czym jest stabilizator w samochodzie, jak działa, a także jak rozpoznać oznaki jego usterki.
stabilizator w samochodzie

Do czego służy i jak działa stabilizator w samochodzie?

Stabilizator to niezwykle istotny element zawieszenia samochodu, odpowiadający za jego stabilizację podczas jazdy po łuku i wykonywania zakrętów. Element ten składa się z długiego metalowego drążka, który przymocowany jest do wahaczy obu kół za pomocą specjalnych łączników.
Stabilizator jest montowany najczęściej w przednich kołach, ale w przypadku wielu typów samochodów dodatkowo instaluje się go również w tylnej części podwozia. Drążki wykonuje się z pojedynczego i bardzo sztywnego kawałka metalu, którego konstrukcja jest właściwa dla konkretnego modelu lub linii samochodów. 
Stabilizator wyrównuje pozycję wahaczy, zwiększając przyczepność auta nawet podczas manewrów wykonywanych w dużej prędkości. Skręcając samochód, generujemy siłę odśrodkową, która jest odczuwalna także w kabinie kierowcy. Przechyla ona pojazd w kierunku przeciwnym do tego, w jakim skręca. Siła najbardziej intensywnie wpływa na zawieszenie, sprężając amortyzatory kół po wewnętrznej stronie skrętu, a także rozprężając je po zewnętrznej, co w ekstremalnych przypadkach może prowadzić do oderwania się ich od powierzchni drogi, grożąc utratą kontroli nad autem, a nawet prowadząc do jego wywrotki. 
Pręt stabilizatora jest w stanie częściowo wyrównać siły działające na koła, które łączy, zapobiegając nadmiernemu przechyłowi pojazdu, a tym samym poprawiając jego przyczepność do drogi w trakcie pokonywania łuków, zarówno gdy poruszamy się z dużą, jak i stosunkowo niewielką prędkością. Poprawia on też precyzję i komfort jazdy.

Objawy uszkodzenia stabilizatora i jego łączników

W przypadku stabilizatorów zawieszenia najczęściej uszkodzeniu ulegają złączki spinające drążek z wahaczami koła. Niepoprawnie działający mechanizm będzie dawać różnego typu sygnały, że dzieje się coś nie tak, a ich intensywność zależy od skali usterki. Wiele objawów z początku można łatwo przeoczyć, dlatego też kierowcy powinni zawsze pozostawać czujni. Ponieważ mamy tutaj do czynienia z elementem czysto mechanicznym, o awarii nie poinformuje nas komputera auta. 
Pierwszym symptomem problemów ze stabilizatorem są zdecydowanie odczuwalne nadmierne drgania podczas jazdy, zwłaszcza na nierównych drogach. Towarzyszą im często także różnego rodzaju dźwięki, takie jak stukotanie, piski i trzaski. 
Kolejnym objawem jest nietypowe zachowanie auta na zakrętach – nie tylko trudniej je kontrolować, ale zaczyna się ono także zanadto przechylać i tracić stabilność lub przyczepność. Efekty tego rodzaju zachowania mogą być szczególnie niebezpieczne i prowadzić do wypadków. 
Nieprawidłowo działający stabilizator sprawia też, że auto ma tendencję do kołysania się, zwłaszcza po zdjęciu rąk z kierownicy. Uszkodzony stabilizator lub jego łączniki przyspieszają też ścieranie się opon samochodu, zazwyczaj problem dotyczyć będzie tylko jednego z kół. Nadmiernie starty bieżnik w połączeniu z wymienionymi już objawami awarii dodatkowo naraża pojazd na niebezpieczeństwo. 

Przyczyny uszkodzenia stabilizatora w samochodzie

Jak już zaznaczyliśmy, w stabilizatorze najczęściej ulegają uszkodzeniu elementy łączące go z wahaczami. Ponieważ częściowo zrobione są z gumy, a więc materiału, który z czasem traci swoją elastyczność i odporność, ich degradacji nie da się zatrzymać.
Łącznikom szkodzić będzie przede wszystkim jazda w trudnych warunkach terenowych – są wówczas narażone na mocne przeciążenia, a także atmosferycznych, a więc w bardzo niskiej lub wysokiej temperaturze i wilgotność. Drążki stabilizatora mogą pęknąć, wygiąć się lub złamać na skutek bardzo dużych przeciążeń, do których nie dochodzi jednak w normalnych warunkach, a najczęściej podczas wypadków drogowych. Istnieje jednak małe ryzyko, że ulegną zniszczeniu z powodu fabrycznego defektu, którego nie da się normalnie wykryć. Ryzyko pojawienia się tego typu problem zwiększa się zwłaszcza w przypadku zamienników od niesprawdzonych producentów. 

Naprawa stabilizatora w samochodzie

Nawet przy podejrzeniu problemów ze stabilizatorem warto wybrać się na przegląd do warsztatu samochodowego. Niestety w domowych warunkach nie jesteśmy w stanie samodzielnie wymienić lub naprawić tego elementu, niezbędna jest więc pomoc fachowca. Na szczęście koszty nie są tutaj duże ze względu na prostą konstrukcję stabilizatorów. Jeżeli uszkodzeniu uległy łączniki, zakup nowego egzemplarza to przeważnie koszt kilkudziesięciu złotych. W przypadku wymiany całego drążka waha się on w granicy kilkuset złotych, w zależności od wieku i rodzaju pojazdu. 
Zdjęcie: Envato Elements
Autor: Michał Kułakowski