Poradnik doboru opon letnich. Podpowiadamy, na co zwrócić uwagę przy zakupie opon na lato

Autor: Łukasz Wulkanista

Specjalnie dla Mirków oraz Mirabelek, którzy pod tym artykułem dotyczącym niższej składki OC zapytali czy nie napisałbym prostego poradnika o zakupie opon (co jest ważne? na co patrzeć? czym się sugerować? itd.). Oto i on. Zapraszam do lektury. Producenci każdego roku oferują kierowcom nowe modele ogumienia letniego. Dlatego komuś, kto nie ma doświadczenia w jeździe samochodem, mogłoby się wydawać, że opony wymieniać trzeba przynajmniej raz na dwanaście miesięcy. W rzeczywistości, dla przeciętego kierowcy jest to zakup na lata. Skoro tak, to decyzja o wyborze tego czy innego modelu nie powinna zapadać pod wpływem chwili lub zupełnie bez zapoznania się z dostępną ofertą. Od tego, jakie opony zostaną zamontowane w samochodzie, będą zależeć bezpieczeństwo i komfort jego pasażerów. Skąd jednak czerpać wiedzę o tym, które z nich są warte zakupu, a które nie? Jeśli mielibyśmy wskazać jedno źródło, byłby nim… nasz serwis. A to dlatego, że w publikowanych tutaj artykułach staramy się zestawiać ze sobą różne głosy i opinie, wiedzę obiektywną (pochodzącą z testów i badań) z subiektywnymi doświadczeniami (naszymi i innych kierowców). W rzeczywistości nie ma jednego kryterium najlepszych opon na lato. Wszystko, o czym przeczytacie poniżej, ostatecznie zostanie przecież skonfrontowane z Waszymi indywidualnymi preferencjami, potrzebami, przyzwyczajeniami i… zasobnością waszych portfeli. Dodam że nie będzie to kolejny tekst typu: "Masz 800 zł na komplet opon letnich? Szukaj opon w przedziele 180-220 zł i oto cała filozofia".

Na jakie 10 elementów dobrze jest zwrócić uwagę przy zakupie opon letnich?

Przyjęło się sądzić, że jazda w sezonie letnim to mniejsze wyzwanie niż w okresie zimowym. Rzeczywiście, brak śniegu i lodu na ulicach to spore ułatwienie dla kierowców. Jednak lepsze warunki atmosferyczne skłaniają do rozwijania wyższych prędkości. Dlatego opony letnie muszą spełniać nie mniej restrykcyjne kryteria niż ich zmienniki. W wolnej chwili, zobacz jakie opony letnie kupić w innym naszym artykule. Za dobre osiągi odpowiada parametr zwany indeksem prędkości, ale ważne też by taka opona na lato była bezpieczna i komfortowa. Dlatego należy dodatkowo zwrócić uwagę na konstrukcję bieżnika – powinien gwarantować m.in. niezawodną przyczepność, krótką drogę hamowania, a do tego szybko odprowadzać wodę spod kół, amortyzować i redukować hałas toczenia. Każdy kierowca szuka też oszczędności, a te można osiągnąć nie tylko kupując ogumienie letnie w promocyjnych cenach, ale wybierając takie, które odznacza się wysoką efektywnością paliwową i jest odporne na ścieranie. Gdzie szukać tych wszystkich informacji, jak je odczytywać i na co jeszcze zwracać uwagę, by móc wreszcie wybrać najlepsze opony na lato? Niżej przygotowaliśmy listę porad, które mogą przydać się nie tylko laikom, ale też niejednemu doświadczonemu kierowcy.

1. Oryginalny rozmiar czy zamiennik?

Większość osób, które wchodzą w posiadanie samochodu, nie ma pojęcia, jaki jest rozmiar zamontowanych w nim opon. Zmienia się to dopiero wtedy, gdy przychodzi czas zakupu nowego modelu ogumienia. Jest kilka sposobów, aby dowiedzieć się, jakie wymiary ma ogumienie letnie. Pierwszy, niewskazany, to mierzenie go samodzielnie. Abstrahując od tego, że w praktyce wykonanie takiego pomiaru jest bardzo trudne, nie ma to tym bardziej sensu, że z boku każdego egzemplarza są wypisane jego dokładne wymiary. Można też skorzystać z książeczki pojazdu albo tabliczki znamionowej, gdzie znajduje się informacja o tym, jakie opony zaleca kupić producent. Jak interpretować taki zapis? Przykładowy rozmiar 195/60 R15 mówi, że dana opona ma 195 mm szerokości, profil 60, a ponadto jest oponą wykonaną w technologi radialnej (R) i nadaje się do montażu na kołach o średnicy 15 cali. Wspomniany profil to procentowa wartość, która służy do obliczenia wysokości ściany bocznej. Wzór, który do tego służy, to:

WYSOKOŚĆ = PROFIL x SZEROKOŚĆ. W tym przypadku jest to 60% x 195, czyli 117 milimetrów.

Trzeba jednak wiedzieć, że rozmiar podany przez producenta jest sugestią. W większości przypadków dopuszcza się montaż opon letnich o nieco innych wymiarach (również ściśle określonych). Dlaczego warto o tym wiedzieć? Otóż zamiennik może okazać się dużo tańszy niż oryginalny rozmiar, jeśli np. jest częściej kupowany.

2. Etykieta unijna

Każdy model i rozmiar ogumienia letniego, który może być sprzedawany na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej, otrzymuje tzw. etykietę unijną. Ma ona dwa zadania. Po pierwsze, chodzi o to, aby zbadać czy dana opona spełnia minimalne wymogi dotyczące bezpieczeństwa, komfortu i efektywności paliwowej. Po drugie, Unia dzieli się wynikami swoich testów po to, aby wzmocnić pozycję europejskich klientów. Dzięki etykietom mogą bowiem szybko zestawić ze sobą podstawowe parametry różnych modeli i dokonać najlepszego wyboru opon letnich. Parametry te to:

Spalanie paliwa. Im większe opory toczenia, tym więcej paliwa potrzebuje samochód, aby przejechać dany odcinek trasy, a to oznacza wyże koszty eksploatacji i większą emisję spalin; UE przyznaje ocenę na skali A-G, gdzie „A” oznacza najlepszą klasę paliwową. Średnia różnica spalania paliwa, pomiędzy kolejnymi ocenami na etykiecie wynosi ok 0,12 l/100km. Warto więc zwrócić uwagę na ten parametr, jeżeli w podobnej cenie mamy oponę z notą "B" oraz "E".

Hamowanie na mokrej nawierzchni. Tutaj również obowiązuje skala A-G; ocena „A” informuje o najkrótszej drodze hamowania, a każda kolejna ocena to 3m dłuższa droga hamowania czyli połowa długości samochodu. Według mnie jest to jeden z najważniejszych parametrów, jakie powinniśmy brać pod uwagę wybierając opony. Dodam tylko, że wspomniana droga hamowania przeprowadzana jest przy prędkości 80 km/h przez auto klasy średniej na torze polewanym wodą.

Poziom hałasu na zewnątrz auta. Na etykiecie znaleźć można dwie informacje dotyczące poziomu emitowanego przez oponę. Pierwsza to liczbowe przedstawienie wysokości w decybelach (dB), drugą natomiast zamieszcza się na graficznej skali (symbole trzech fal dźwiękowych - każda kolejna fala to 3bd co przekłada się na hałas o 100% większy od poprzedniej). Badanie przeprowadzane jest przy prędkości auta wynoszącej 80 km/h.

3. Klasa opon

Wyróżnia się trzy podstawowe segmenty (klasy) opon letnich, o których decyduje cena oraz jakość danego modelu. Tutaj w większości przypadków opony z wyższej klasy będą po prostu droższe. Wyjątkiem są marki aspirujące do klas wyższych, niż zostały sklasyfikowane. Tutaj mamy okazję kupić lepszy produkt w stosunkowo niższej cenie. Wśród tych marek mamy np. Hankooka, Nokiana, Uniroyala czy Yokohamę.

klasa premium Opony z tego segmentu to produkty najbardziej zaawansowane pod względem technologicznym, charakteryzujące się dużą precyzją wykonania i najwyższą jakością wykorzystanych materiałów. To w nich na ogół pojawiają się rozwiązania, które w kolejnych sezonach są stosowane w modelach z niższych półek cenowych. Popularni producenci ogumienia letniego premium to m.in. Bridgestone, Continental, Dunlop, Goodyear, Michelin, Nokian, Pirelli oraz Vredestein.
klasa średnia Ten segment jest najszerszym z trzech tutaj wymienionych. Do tej klasy zaliczyć można zarówno modele dedykowane dla samochodów miejskich, jak i większych o wyższej mocy. Na ogół ustępują one w testach ogumieniu premium, jednak zdarza się tu modele, które im dorównują. Znane marki opon z klasy średniej to np. BFGoodrich, Firestone, Fulda, Hankook i Kumho.
klasa budżetowa (ekonomiczna) To najtańsze modele dostępne na rynku. Absolutnie nie są one polecane posiadaczom o większej mocy silnika, za to zazwyczaj sprawdzają się w zwyczajnej, codziennej jeździe przy typowych warunkach drogowych. Warto pamiętać, że i opony budżetowe muszą zdobyć wszelkie atesty i odznaczenia bezpieczeństwa oraz jakości, które uprawniają do sprzedaży na terenie UE. Trzeba tu wspomnieć przede wszystkim o takich markach jak Apollo, Barum, Dayton, Dębica, Kingstar czy Kormoran. Należą one do wielkich koncernów, które przeważnie z kilkuletnim opóźnieniem instalują w nich starsze rozwiązania wykorzystane w oponach wyższej klasy.
Pozostałe opony Niektórzy jako odrębny segment ogumienia traktują „opony chińskie”, czyli produkowane w Państwie Środka. Z punktu widzenia parametrów, należy jednak uznać je po prostu za ogumienie budżetowe, cechujące się na ogół niezbyt wysoką jakością wykonania i przestarzałymi technologiami.

4. Opinie na forach dyskusyjnych

Tą grupę od razu rozszerzmy o komentarze na portalach społecznościowych:) Kiedyś sąsiad zza płotu, dzisiaj tysiące albo i miliony użytkowników sieci – dzięki upowszechnieniu Internetu można zapoznać się z doświadczeniami wielu innych kierowców, a nawet wdać się z nimi w polemikę. Szukając informacji o oponach letnich w komentarzach na forach, blogach, stronach tematycznych czy portalach społecznościowych, warto pamiętać, że są to jedynie subiektywne głosy prywatnych ludzi. Chociaż więc jest to bogate i wartościowe źródło, nie należy mu przesadnie zawierzać.

5. Wyniki w testach opon

Liczna grupa stałych czytelników bloga dobrze wie, że na naszej stronie od dawna raportujemy wyniki testów opon letnich przeprowadzanych przez wiele niezależnych organizacji oponiarskich i motoryzacyjnych (automobilklubów, zrzeszeń konsumenckich, instytucji prywatnych i publicznych). Najpopularniejsze i najbardziej uznane to ADAC, „Auto, Motor und Sport”, Auto Bild, ACE, GTÜ, Autoklub ČR, Sport Auto, Auto Express, Test World i Auto Zeitung. Do tej grupy można też zaliczyć Unię Europejską, która dostarcz wspomnianych wyżej etykiet unijnych. Testownie biorą pod lupę wiele różnych parametrów opon letnich, jak choćby ich zachowanie na różnych rodzajach nawierzchni, przyczepność, ścieralność, poziom hałasu czy drogę hamowania. Bada się nie tylko dostępne modele, ale i ich poszczególne rozmiary. Zobacz najlepsze opony letnie 2017 wg kierowców albo zapoznaj się z wynikami testów opon letnich w popularnych rozmiarach naszego autorstwa.

6. Indeksy prędkości oraz nośności

Są to współczynniki, które informują o tym, jaką prędkość może rozwinąć kierowca, a także o maksymalnym obciążeniu samochodu przy zachowaniu dopuszczalnej prędkości. Indeks prędkości przedstawiany jest literami alfabetu (od A1-8 do Y), zaś indeks nośności w kilogramach (190-1600 kg). Poza tym, że stosowanie się do indeksów jest rozsądne z punktu widzenia bezpieczeństwa, jest jeszcze drugi powód, nie mniej ważny. Jeśli dojdzie do kolizji auta wyposażonego w opony o nieodpowiednich indeksach, ubezpieczyciel może nie wypłacić odszkodowania.

7. Opinie sprzedawcy od którego kupujemy

Przed zakupem w danym sklepie (stacjonarnym czy internetowym) warto zapoznać się z opiniami innych klientów. Można się z nich dowiedzieć m.in. tego, czy mieli jakieś problemy, czy często dokonywali zwrotów, czy doznali kłopotów związanych z dostawą i ewentualnym reklamowaniem. Pamiętajmy jednak, że często opinie te należy traktować z lekkim przymróżeniem oka. Na rynku nie brakuje oszustów oraz nieuczciwych sprzedawców, którzy tylko czychają na mniej obeznanych w temacie konsumentów, próbując "wcisnąć" im albo opony które od lat zalegają na dnie magazynu albo ogumienie na którym mają najwyższą marżę.

8. Rok produkcji opony

Im data produkcji „świeższa”, tym na ogół lepiej, ale ostatecznie najważniejsze jest to, czy ogumienie było prawidłowo składowane. Jeśli sklep przestrzega zasad w tej kwestii, nie ma znaczenia, czy opony zostały wyprodukowane w aktualnym roku czy nawet dwa lata wcześniej. Data produkcji ma jednak duże znaczenie w przypadku reklamacji. Niektórzy producenci uzależniają bowiem długość terminu dokonywania zwrotów nie od czasu zakupu, ale zjechania opon z taśmy. Sprawdź jak szybko odczytać datę produkcji opony.

9. Inne oznaczenia

Poza wspomnianymi oznaczeniami są też inne, mniej lub bardziej warte uwagi.

M+S - zgodność z europejskimi przepisami dot. jazdy po śniegu (obecność tego symbolu nie oznacza jednak, że opony zostały rzeczywiście przebadane w takich warunkach). Dotyczy opon zimowych oraz całorocznych.
3PMSF (3 Peaks Mountain Snow Flake) - płatek śniegu na tle góry o trzech szczytach. Znak informuje o tym, że ogumienie jest przeznaczone do jazdy w trudnych, śnieżnych warunkach. Dotyczy opon zimowych.
XL (Extra Load) - opona wzmocniona, a więc taka, której indeks nośności jest dodatkowo podniesiony (samochód może udźwignąć więcej kilogramów). W przypadku aut dostawczych zamiast „XL” można spotkać się z literką „C”.
TL (Tubeless) - opona bezdętkowa (czyli prawie każda).
MAX LOAD - maksymalnie ciśnienie w oponie.

Symbole homologacji – jest ich kilkadziesiąt i każdy oznacza, że opony są zalecane dla konkretnej marki auta. Niektóre z nich to: MO (Mercedes Only / Mercedes Original) - Mercedes, * (gwiazdka) - BMW, N0 – Porsche. Mało który kierowca kieruje się jednak tymi sugestiami. Oznaczenia opon Run on flat – informacja o tym, że opona jest wyposażona w technologię pozwalającą na jazdę bez ciśnienia (np. po przebiciu). Każdy producent posługuje się różnym symbolem. Oto niektóre z nich:

DSST (Dunlop Self-Supporting Technology) - Dunlop,
EMT (Extend Mobility Tire) - Goodyear,
HRFS (Hankook RunFlat System) – Hankook,
PAX i ZP (Zero Pressure) - Michelin,
RFT (Run Flat Tyre) - Bridgestone,
SSRF (Self-Supporting Run Flat) – Pirelli,
SSR (Self-Supporting Runflat) – Continental,
TRF (Toyo Run Flat) – Toyo,
XRP (eXtended Run-Flat Performance) – Kumho,
ZPS (Zero Pressure System) – Yokohama,
RSC (Runflat System Component) – BMW.

Zobacz wszystko o oponach Run Flat na łamach naszego bloga. Oznaczenia rantów ochronnych – tutaj również symbole są przypisane konkretnym producentom. Bridgestone i Michelin nie informują o rantach ochronnych, mimo że instalują je w większości opon o profilu mniejszym niż 55. Oto kilka wspomnianych oznaczeń:

RFP (Rim Fringe Protector) lub FP (Fringe Protector) – Goodyear,
MFS (Maximum Flange Shield) – Dunlop,
FR (Felgen Ripen) – Continental,
Cord – Pirelli.

10. Zdrowy rozsądek

Rozsądek – o nim też trzeba pamiętać, decydując się na zakup opon letnich. Producenci oczywiście będą stawać na głowie, aby przekonać do zakupu ich produktów, jednak dobrze zastanowić się dwa razy, czy rzeczywiście warto wydać na nie pieniądze. „Kosmiczne technologie”, które każdego roku wynajdują inżynierowie ogumienia, często zupełnie nie przydadzą się niedzielnym kierowcom. Dlatego zalecamy korzystać z różnych źródeł, porównywać ze sobą wyniki testów, opinie i sugestie, a ostatecznie zdecydować się na opony, które najlepiej będą odpowiadać indywidualnym potrzebom każdej osoby.

Podsumowanie

Wybór opon letnich jest ogromny, ale z naszym poradnikiem przedzieranie się przez ten gąszcz będzie dużo prostsze. Wielu informacji, o których tu piszemy, możecie szukać w innych artykułach na naszej stronie. Regularnie opisujemy tu popularne modele opon i przyglądamy się wynikom testów. Dzielimy się też wieloma radami odnośnie używania, przechowywania czy kupowania ogumienia. Z taką wiedzą nie ma mowy o dokonaniu niewłaściwego wyboru!