Data publikacji: Poniedziałek, 04.04.2022

Na czym polega wyważanie kół? Kiedy je wykonać?

Teoretycznie zarówno opony, jak i felgi powinny być idealnie okrągłe. W praktyce niemal zawsze konieczne jest wyważanie kół, nawet w stosunkowo nowych samochodach. Wystarczy nierównomierne zużycie opony lub delikatne odkształcenie felgi, by zaburzyć pracę koła. Na czym polega wyważanie kół i kiedy należy je wykonać?

Na czym polega wyważanie kół?

Wyważanie kół to podstawowa czynność podczas każdorazowej wymiany opon. Sprawdzenie koła na wyważarce jest niezbędne, bowiem nawet dziesięciogramowe niewyważenie podczas wysokich prędkości może obniżyć komfort jazdy. W takich warunkach siła odśrodkowa może wzmocnić bicie nawet do przeszło 1 kg. Gwarantujemy, że da się to wyczuć na kierownicy.

Aby wyważyć koło, musi ono być zamontowane na wrzecionie wyważarki. Precyzja założenia jest bardzo ważna i może wpłynąć na wyniki pomiarów. Koło powinno być więc dokładnie oczyszczone i przytwierdzone do wrzeciona. Następnie koło jest rozpędzane, a maszyna bada odchyły od normy. Po pomiarze ustawia koło w pozycji wskazującej niedowagę i wyświetla miejsce oraz wagę ciężarka, który należy zamontować na feldze.

Nowoczesne wyważarki działają z bardzo dużą precyzją (około 0,7 stopnia), co oznacza, że ciężarek musi być zamontowany z dokładnością nawet do 2 mm. Ciężarki mogą być nabijane na rant felgi lub naklejane wewnątrz. W felgach aluminiowych stosuje się zazwyczaj ten drugi rodzaj – naklejane ciężarki są bardziej estetyczne i nie widać ich z zewnątrz. W dobrych serwisach wulkanizacyjnych stosuje się dynamiczne wyważanie kół, które nie tylko rozkłada masy w kole względem osi obrotów, ale i umożliwia korektę masy wzdłuż osi. Dzięki temu koło nie odbija na boki.

Jakie są objawy złego wyważenia kół?

Typowym objawem złego wyważenia kół jest rytmiczne bicie wyczuwalne na kierownicy. Zazwyczaj towarzyszy cały czas, jednak może pojawiać się także w konkretnych przypadkach, np. podczas wysokiej prędkości lub w zakręcie. W skrajnych przypadkach prowadzi do drgania całego nadwozia i pogorszenia prowadzenia samochodu. Co ciekawe, niektóre rodzaje bicia zanikają wraz ze wzrostem prędkości.

Niewielkie niewyważenie koła może być wręcz niewyczuwalne. Odbije się jednak na nierównomiernym zużyciu bieżnika lub stanie zawieszenia. Często również powoduje charakterystyczny szum, przypominający nieco wibrację telefonu. Czym grozi jazda ze źle wyważonymi kołami? Przede wszystkim może wpłynąć na bezpieczeństwo prowadzenia. Drgania obniżają przyczepność koła i mogą doprowadzić do uślizgu. Dodatkowo przyspieszają zużycie opon, amortyzatorów, drążków kierowniczych, łożysk kół oraz elementów gumowych zawieszenia.

Czy wszystkie koła da się wyważyć?

Konieczność założenia niewielkiego ciężarka na felgę nie jest niczym niepokojącym. Powodem tej interwencji może być delikatne odkształcenie felgi lub niedoskonałość opony. W dawnych autach do niewyważenia dochodziło czasem po zablokowaniu kół podczas hamowania. Nierównomierne zużycie opon, np. przez niesprawne amortyzatory, również może dać podobny efekt. Większość mankamentów da się skorygować ciężarkiem.

Problem pojawia się w momencie, gdy maszyna wyważająca pokazuje bardzo dużą wartość, powyżej 60 gramów. Wówczas warto skontrolować dokładniej stan felgi oraz opony, a także osadzenie opony na feldze. Może się okazać, że niezbędne jest prostowanie felg lub wymienienie opon na jednej osi. Mocno skrzywionej felgi w wielu przypadkach nie da się wyważyć. Nawet jeśli uda się zniwelować bicie odśrodkowe, felga.

Kiedy wykonać wyważanie kół?

Koła powinny być wyważane podczas każdorazowej wymiany opon. Jeśli pokonujesz rocznie więcej niż 20 tys. km, dobrym pomysłem są dodatkowe wizyty w serwisie. Wyważanie kół co 10 tys. km pozwoli ci poprawić prowadzenie samochodu i uniknąć przyspieszonego zużycia zawieszenia. Wizyta u wulkanizatora jest też niezbędna, gdy bicie na kierownicy pojawi się nagle. Mogło wszak dojść do uszkodzenia felgi lub opony, np. na krawężniku, dziurze czy torach. Nacięcia lub bąble na oponie są bardzo niebezpieczne.