Data modyfikacji:

Aquaplaning. Co to jest? Definicja. Jak zapobiec aquaplaningowi?

Autor: Łukasz Wulkanista
Słowo „aquaplaning” pojawia się w wielu recenzjach opon i komentarzach użytkowników forów motoryzacyjnych. Wszyscy kierowcy wiedzą, że aquaplaning to coś negatywnego, czego należy za wszelką cenę unikać – nie każdy jednak dokładnie wie, co kryje się pod tą nieco enigmatyczną nazwą. Czym zatem jest w istocie zjawisko aquaplaningu i co warto o nim wiedzieć? Zaczniemy od definicji aquaplaningu.

Aquaplaning – co to jest?

Aquaplaning (hydroplaning; akwaplanacja) to mówiąc najprościej utrata przyczepności na mokrej nawierzchni. Jest to bardzo niebezpieczne zjawisko, gdyż pozbawione bezpośredniego kontaktu z nawierzchnią koła sprawiają, że auto nie reaguje na manewry układu kierowniczego, hamulców i pedału gazu. Jak łatwo się domyślić efektem jest utrata panowania nad samochodem, co skończyć się może obróceniem auta na szosie lub wypadnięciem z trasy. Jest to więc bardzo niebezpieczna sytuacja – warto wiedzieć wiec jakie są przyczyny powstawania zjawiska aquaplningu i przyswoić zasady pozwalające go unikać.
Co to jest aquaplaning? Definicja. fot. Auto Buzz

Jakie są przyczyny zjawiska akwaplanacji?

Dobra przyczepność w czasie jazdy zależna jest w głównej mierze od zachowania kontaktu bieżnika opony z nawierzchnią drogi. Do utraty przyczepności dojść może w sytuacji, gdy bieżnik nie jest w stanie odprowadzić szybko wody spod czoła opony. Może do tego dojść np. w sytuacji gdy pojazd porusza się w bardzo ulewnym deszczu i na drodze zbiera się duża warstwa wody. Jeżeli ciecz nie jest skutecznie odprowadzana, opona „pcha” ją przed sobą powodując powstanie klina wodnego.

Dlaczego jednak zwykła woda może doprowadzić do tak niebezpiecznego zjawiska jakim jest aquaplaning? Niestety fizyki nie da się oszukać. Nacisk ogumienia na tworzący się klin wodny powoduje podnoszenie się ciśnienia hydrodynamicznego płynu. Gdy osiągnie ono odpowiednią wartość, opona nie jest w stanie odepchnąć wody. Ta dostaje się pod powierzchnię styku bieżnika z nawierzchnią, powodując zerwanie przyczepności.

Opona zaczyna „unosić się” na warstwie cieczy, tracąc kontakt z drogą, co bezpośrednio kończy się utratą panowania nad autem. Kierowca traci możliwość efektywnego sterowania pojazdem i korekty toru jazdy. Nietrudno domyślić się, jakie skutki może pociągnąć za sobą taka sytuacja – w najczarniejszym scenariuszu może dojść nawet do kolizji z innym pojazdem lub zakończenia podróży na przydrożnym drzewie lub w rowie.

Wpływ prędkości na aquaplaning, fot. Uniroyal Jest kilka czynników, które mogą przyczynić się do wystąpienia zjawiska aquaplaningu. Utracie przyczepności na mokrej drodze mogą sprzyjać:
  • Zbyt duża prędkość – niedostosowanie szybkości jazdy do warunków na drodze to jeden z najważniejszych powodów poślizgów w czasie jazdy.
  • Rodzaj opon – rozmiar ogumienia i typ bieżnika mogą zmniejszać lub zwiększać ryzyko akwaplanacji.
  • Stan opon – zużyty bieżnik ma mniejszą głębokość, zmniejszając powierzchnię rowków odprowadzających wodę.
  • Nieprawidłowe ciśnienie w oponach – niedostatecznie lub zbyt mocno napompowane koła również mogą mieć znaczenie w trakcie jazdy po mokrej nawierzchni.
  • Głębokość i skład wody – im większa tafla wody na drodze, tym większe niebezpieczeństwo wystąpienie hydroplaningu. Ryzyko zwiększyć mogą rozlane smary, rozpuszczone zanieczyszczenia i sól drogowa. Znaczenie ma także temperatura powietrza.
  • Ciężar samochodu – lżejsze auta są bardziej narażone na poślizg na mokrej drodze.
  • Stan i rodzaj nawierzchni – zużyty asfalt, poprzeczne koleiny czy niecki, w których zbiera się woda mogą zwiększać ryzyko wpadnięcia w poślizg.

Rodzaj opon a aquaplaning

Aquaplaning. Wpływ głębokości bieżnika na powierzchnię styku opony z drogą

Co robić gdy wpadniemy w poślizg?

O tym, że opony straciły przyczepność na mokrej nawierzchni świadczy zwykle zarzucanie tyłem auta i nagłe zmniejszenie oporów na kole kierownicy. Najważniejsze w takiej sytuacji jest zachowanie spokoju i nie wpadanie w panikę. Największymi wrogami w sytuacji utraty przyczepności są dezorientacja i gwałtowne reakcje.

Jeżeli kierowca wyczuje zerwanie przyczepności powinien ograniczyć do minimum ruchy kołem kierownicy i nie hamować gwałtownie. W odzyskaniu kontaktu opony z nawierzchnią pomoże zdjęcie nogi z gazu – auto powinno zwolnić spokojnie, co spowoduje, że ciśnienie hydrodynamiczne wody pod kołem zmaleje i opona przestanie unosić się na poduszce z cieczy. Może zdarzyć się jednak, że hamowanie będzie konieczne – jeżeli auto pozbawione jest systemu ABS zaleca się wytracać prędkość pulsacyjnie.

Absolutnie nie należy w takiej sytuacji zwiększać prędkości. Należy pamiętać, że statystyki jasno pokazują, że w większości przypadków wypadniecie z drogi czy kolizja nie były wynikiem samego poślizgu, ale gwałtownej reakcji kierowcy i paniki, które nie pozwoliły wyjść z tej sytuacji bez szkód.

Zapobieganie aquplaningowi

Zerwanie przyczepności na mokrej drodze może mieć przykre konsekwencje i warto za wszelką cenę nie dopuszczać do takich sytuacji. Oczywiście nie na wszystkie czynniki mamy wpływ, ale pamiętając o kilku zasadach jesteśmy w stanie bardzo mocno zminimalizować ryzyko wystąpienia aquaplaningu. Do najważniejszych należą:

  • Korzystanie z dobrej jakości opon o konstrukcji pozwalającej efektywnie odprowadzać wodę.
  • Dbałość o stan techniczny ogumienia – nawet najdroższe opony nie zapewnią bezpieczeństwa, jeśli są „łyse”.
  • Dostosowanie prędkości do warunków atmosferycznych i stanu nawierzchni.
  • Dbałość o stan techniczny auta – głównie elementów zawieszenia i układu kierowniczego.
Warto także znaleźć miejsce, w którym organizowane są szkolenia bezpiecznej jazdy. Niektóre szkoły jazdy posiadają tory pozwalające symulować poślizg, dzięki czemu kierowca w kontrolowanych warunkach może nauczyć się prawidłowej reakcji w sytuacji zerwania przyczepności. To zaś może pomóc uniknąć stresu, kosztownych napraw lub poważnej kolizji na drodze. Zobacz również inne nasze poradniki:

1 komentarz
  1. AUTO-HOL | 13.04.2018 14:34
    Bardzo dobry artykuł, naprawdę dobra robota!
uszkodzona półoś objawy

Uszkodzona półoś – objawy. Co zrobić, gdy półoś w naszym samochodzie jest uszkodzona?

2023-12-04
Sposoby łączenia półosi z elementami napędowymi zależą od modelu danego pojazdu. Są stosunkowo trwałymi elementami, które bardzo często spełniają swoje zadanie przez cały proces eksploatacji, jednak i one czasem ulegają awarii. Rzadko zdarzają się uszkodzenia samej półosi, najczęściej awaria dotyczy współpracujących elementów, takich jak przeguby półosi. Jak wygląda awaria półosi? Czym się objawia i jak ją naprawić?
ranking olejów do lpg

Jaki olej do silnika benzynowego z gazem? Ranking olejów do LPG

2023-11-29
Kierowcy instalują gaz w swoich samochodach głównie szukając oszczędności. Ostatnie lata pokazują ogromny rozwój technologiczny zarówno silników, jak i samych instalacji LGP. Nowoczesne instalacje gazowe piątej generacji umożliwiają wtrysk bezpośredni gazu do kolektora dolotowego jeszcze w fazie ciekłej. Jeden komputer odpowiada za prawidłowy wtrysk gazu, drugi mieszanki paliwowej. Nowoczesne instalacje są jeszcze bardziej zintegrowane ze standardowym sposobem zasilaniem. Prawidłowa regulacja i ustawienie parametrów pracy umożliwia pracę jednostki bez spadków mocy ani wzrostu spalania. Najważniejsza w silnikach z instalacją gazową jest temperatura spalania. Gaz potrzebuje więcej powietrza do prawidłowego procesu spalania, poza tym spala się wolniej niż benzyna. Wyższa temperatura pracy silnika wpływa bezpośrednio na trwałość całego układu cylindrowo – tłokowego. Szybciej się zużywają oraz ulegają pęknięciom. Wymaga to lepszego doszczelnienia oraz redukcji temperatury silnika oraz lepszego smarowania. Rozumieć przez to można, że samochody z instalacją gazową potrzebują lepszej jakości olejów silnikowych. Tak samo jak temperatura wpływa na układ napędowy, tak też odkłada swoje piętno na oleju. Wyższa temperatura pracy powoduje szybsze utlenianie się oleju, a co za tym idzie, utratę właściwości smarnych. Pogarsza to nie tylko parametry smarne, ale też pompowalność oleju. Powoduje to jego gęstnienie, podniesienie liczby kwasowej i generowanie szlamu w komorze silnika. Jego osadzanie na elementach roboczych silnika przyspiesza proces nirowania oleju, czyli wytrącania się siarki. Jakich zatem olejów silnikowych do jednostek napędowych z LPG używać?
odśnieżanie samochodu

Odśnieżanie samochodu i skrobanie szyb: wszystko, co musisz wiedzieć

2023-11-22
Czy wiesz, że za jazdę nieodśnieżonym autem możesz dostać mandat? Albo, że odśnieżanie i skrobanie szyb przy włączonym silniku również może mieć podobny finał? Odśnieżanie samochodu i skrobanie szyb w zimie to dość uciążliwe zadanie, ale nie możesz tego zadania lekceważyć. W tym wszystkich chodzi przecież o bezpieczeństwo wszystkich uczestników ruchu.
mycie auta zima

Mycie auta zimą. Jak umyć samochód zimą?

2023-11-21
Mroźna aura nie zachęca do sięgania po szampon samochodowy i wiadro z wodą. Wielu kierowców rezygnuje z mycia auta zimą, ale efekty zaniedbania mogą być wiosną nad wyraz widoczne. Zobacz, jak umyć samochód zimą?
Car exhaust pipe closeup

Co zrobić, gdy widzimy niebieski dym z wydechu?

2023-11-07
Kolor dymu wydobywającego się z rury wydechowej samochodu może być bardzo ważną wskazówką, oznaczającą awarie w pojeździe. Spaliny wychodzące z układu wydechowego powinny być jak najbardziej bezbarwne. Widoczny kolor biały, czarny lub niebieski zwiastują uszkodzenia różnych podzespołów silnika i jego nieprawidłową pracę. Niebieski dym z rury wydechowej to bardzo zła wiadomość dla kierowcy. Co oznacza i co zrobić, kiedy zaobserwujemy niebieską barwę spalin?
Car interior, dashboard view through window outside. Selective focus on steering wheel

Przewodnik po naprawie elektrycznych szyb w samochodzie

2023-10-31
Codzienne użytkowanie samochodu sprawia, że pojawiają się jego usterki. Pierwotnie błahe problemy z czasem przeradzają się w dużo poważniejsze awarie. Nie każda usterka powoduje trwałe uszkodzenia samochodu. Są takie awarie, które po prostu utrudniają codzienne funkcjonowanie i powodują znaczny spadek komfortu jazdy. Tak jest w przypadku uszkodzenia elektrycznych szyb w samochodzie. Awaria, która nie wpływa na zagrożenie życia i zdrowia, jednak przeszkadza i powoduje nerwy. Warto wiedzieć, jak poradzić sobie z tego typu naprawą i co czeka nas po podjęciu decyzji o usunięciu usterki. Zapraszam do przewodnika po naprawie elektrycznych szyb w samochodzie.