Jak działa czujnik ciśnienia opon i jaki wybrać?

Czujniki ciśnienia w oponach to rozwiązanie, które jest obowiązkowo stosowane od 2012 roku we wszystkich nowych samochodach sprzedawanych na terenie UE. Można również dokupić czujniki ciśnienia w kołach do starszego auta. Jak działa czujnik ciśnienia w oponach TPMS? Jakie czujniki ciśnienia w kołach stosuje się we współczesnych samochodach? Jak wybrać zestaw do pomiaru ciśnienia w oponach?

Dlaczego czujnik ciśnienia opon jest tak ważny?

Co robi zdecydowana większość kierowców, kiedy ma zamiar gdzieś pojechać samochodem? Po prostu wsiada do auta, uruchamia silnik i jedzie. Tylko niektórzy kierowcy mają odruch, który polega na sprawdzaniu stanu opon. Wystarczy mocno nacisnąć je palcem. Jeśli opona jest napompowana, nie powinna się uginać, nawet pod mocnym naciskiem. Samo spojrzenie na ściankę opony to zbyt mało. Zwłaszcza w nowoczesnych oponach niskoprofilowych, które mają bardzo niskie ścianki boczne.

Jazda ze zbyt niskim ciśnieniem w oponach jest bardzo niebezpieczna. Dlaczego?

• Auto gorzej się prowadzi, samochód wolno reaguje na ruchy kierownicą i ściąga w tę stronę, w której brakuje powietrza. Auto może zachować się niewłaściwie w razie konieczności wykonania nagłego manewru.

• Wydłuża się droga hamowania na skutek nierównomiernego nacisku opony na powierzchnię. W niewłaściwy sposób działają aktywne systemy bezpieczeństwa (ABS, ASR, ESP i inne).

• Auto może wpaść w poślizg podsterowny lub nadsterowny (w zależności od tego, w którym kole brakuje powietrza).

• Opona mocno się rozgrzewa, co może spowodować jej rozerwanie.

• Im mniejsze ciśnienie w oponie, tym większe opory toczenia. A to wpływa na zwiększone zużycie paliwa.

• Jazda ze zbyt niskim ciśnieniem w oponie powoduje przyspieszone zużycie bieżnika na barkach opony.

• Jazda ze zbyt niskim ciśnieniem w oponie niskoprofilowej może doprowadzić do pokrzywienia felgi aluminiowej.

Równie szkodliwa jest jazda ze zbyt wysokim ciśnieniem w oponie. W tym przypadku także dochodzi do przyspieszonego zużycia bieżnika opony, ale na jej środku (na czole).

Czujniki ciśnienia w kołach wymyślono po to, aby system ostrzegał kierowcę o tym, że ciśnienie w kołach jest niewłaściwe.

Jak działa czujnik ciśnienia w oponach TPMS?

Stosuje się dwa rodzaje systemów monitorujących ciśnienie w ogumieniu TPMS (Tyre Pressure Monitoring System).

Aktywne czujniki ciśnienia powietrza w oponach

W skład układu wchodzą:

• sterownik wraz z oprogramowaniem,
• wyświetlacz (może być to wyświetlacz własny albo współdzielony, na przykład monitor wielofunkcyjny, zamontowany w konsoli środkowej, albo ekran komputera pokładowego),
• 4 czujniki, zamontowane na każdym kole.

Jak działa taki czujnik ciśnienia w oponach?

• Na każdym wentylu zamontowany jest czujnik, który cały czas mierzy ciśnienie w oponie. Czujnik ma wbudowany nadajnik i baterię. Może także mierzyć temperaturę wewnątrz opony.

• Sterownik układu przez cały czas odbiera sygnały (drogą radiową) od czujników zamontowanych na każdym kole.
• Wyniki pomiaru i ostrzeżenia są wyświetlane na ekranie.

Układ aktywny może mierzyć ciśnienie od razu, w trakcie postoju i podczas jazdy. Podaje precyzyjne wartości ciśnienia (i temperatury). Taki układ wymaga specjalnego serwisowania: programowania czujników po zmianie opon oraz wymiany baterii. Czujniki muszą być czyste. Trzeba się z nimi delikatnie obchodzić przy zmianie opon.

Pasywne czujniki ciśnienia powietrza w kołach

W skład układu wchodzą:

• sterownik wraz z oprogramowaniem,
• współdzielony wyświetlacz, np. ekran komputera pokładowego, albo centralny monitor w konsoli środkowej.

Jak to działa?

• Każdy współczesny samochód wyposażony jest w aktywny system bezpieczeństwa ABS, zapobiegający blokowaniu kół podczas hamowania. Źródłem informacji dla systemu ABS (a także innych systemów aktywnego bezpieczeństwa) są czujniki prędkości obrotowej koła. Stosuje się 4 czujniki – po jednym na każdym kole.

• Kiedy w jednym kole spada ciśnienie (na przykład na skutek przebicia), zwiększa się jego prędkość obrotowa. Jeśli zwiększona prędkość obrotowa jednego z kół utrzymuje się przez dłuższy czas, system ostrzega o zbyt niskim ciśnieniu w oponach.

Ten układ nie wymaga serwisowania. Nie pozwala on na precyzyjny pomiar ciśnienia w oponach. Pomiar może być wykonany tylko w trakcie jazdy. Jeśli powietrza jest zbyt mało w dwóch kołach, dane mogą być zafałszowane.

Czujniki ciśnienia a opony run flat

Opony run-flat pozwalają na jazdę po przebiciu opony (z prędkością do 70km/h, na ograniczonej trasie, do kilkudziesięciu kilometrów) nawet wtedy, gdy doszło do całkowitej utraty ciśnienia w oponie. Najczęściej opony takie mają wzmocnione ścianki boczne, które nie uginają się pod ciężarem auta.

Czujniki ciśnienia powietrza w oponach (system aktywny, z nadajnikami) są niezbędne, aby ostrzec kierowcę o tym, że doszło do przebicia.

Czujniki ciśnienia powietrza w oponach – czy można je zamontować samodzielnie?

Można kupić specjalny zestaw, który składa się z centralki z własnym wyświetlaczem (może to być wyświetlacz uproszczony albo kolorowy LED), wymagającej zasilania (może to być bateria, akumulator albo podłączenie do instalacji elektrycznej auta) i 4 czujników, z nadajnikami radiowymi, montowanych na każdym wentylu opony.

To duże wsparcie dla kierowcy. Jednak nie można liczyć na tak wysoką precyzję działania jak w przypadku fabrycznego systemu TPMS (aktywnego). Niemniej jednak warto wyposażyć pojazd w taki system, bo zdecydowanie zwiększa to bezpieczeństwo. Należy tylko odpowiednio zamontować centralkę, w widocznym miejscu, ale tak, aby nie zaburzyć urody wnętrza kabiny samochodu.